รวมอาหารเพิ่มน้ำนมและวิธีเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ให้สำเร็จ

แม่หลังคลอดที่อยากเลี้ยงลูกด้วยนมแม่นาน ๆ ต้องอ่านคำแนะนำนี้ที่จะให้ทั้งอาหารเพิ่มนมแม่ และวิธีดูแลเต้า อุ้มลูกเข้าเต้าเพื่อให้นมได้สำเร็จ

รวมอาหารเพิ่มน้ำนมและวิธีเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ให้สำเร็จ

สารอาหารในนมแม่

น้ำนมแม่เปรียบเหมือนวัคซีนหยดแรกของทารก มีสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย ดังนี้

• โปรตีน ปริมาณสัดส่วนพอเหมาะ ย่อยง่าย ไตทำงานน้อย มีโปรตีนป้องกันเชื้อโรคและพัฒนาการสมองไม่มีเบต้าแลกโตโกลบุลินที่ทำให้เกิดภูมิแพ้

• ไขมัน อุดมด้วยโอมีก้า 3,6 คือ DHA และ AA มีคอเลสเตอรอลสร้างเส้นใยประสาท มีน้ำย่อยไขมันไลเปสช่วยในการย่อยและดูดชึมไปใช้ได้ดี

• คาร์โบไฮเดรต มีน้ำตาลนม (แล็กโตส) สูง ช่วยเสริมพัฒนาการสมอง มีโอลิโกแซคคาไรด์สูงมาก ช่วยส่งเสริมสุขภาพของลำไส้

• วิตามินและแร่ธาตุ ดูดซึมได้ดีกว่า โดยเฉพาะธาตุเหล็ก (ดูดซึม 50 - 75%) สังกะสีและแคลเชียมมีซิลีเนียมที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ

• สารป้องกันเชื้อโรค มีเม็ดเลือดขาวและภูมิคุ้มกันโรคจำนวนมาก

• สารช่วยการเจริญเติบโต มีสารช่วยการเจริญเติบโตของสมองและอวัยวะต่าง ๆ

• น้ำย่อยและฮอร์โมน มีน้ำย่อยมากมาย เช่น น้ำย่อยไขมันและแป้ง มีฮอร์โมนนานาชนิด

 
ประโยชน์ของนมแม่

• นมแม่เป็นสุดยอดอาหารที่อุดมไปด้วย
• ไขมัน โปรตีน แคลอรี่
• มีเอนไซม์ (Enzyme) ช่วยฆ่าเชื้อโรค
• ลดภูมิแพ้ ลดการเกิดการแพ้โปรตีนนมวัว
• มีสารอาหารที่ช่วยพัฒนาเซลล์สมอง

นอกจากนมแม่จะมีประโยชน์ต่อลูก ยังมีประโยชน์กับแม่ด้วยนั่นคือ ป้องกันการตกเลือดหลังคลอด ลดการเกิดมะเร็งเต้านม รังไข่ มดลูก และสร้างความผูกพันระหว่างแม่กับลูกอย่างลึกซึ้ง

เทคนิคการให้นมลูก อุ้มลูกเข้าเต้า เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้สำเร็จ

1. ก่อนและหลังให้นมลูกทุกครั้ง คุณแม่จะต้องเช็ดหรือล้างบริเวณหัวนมและรอบ ๆ ให้สะอาดด้วยน้ำสะอาด หรือน้ำเกลือแล้วเช็ดให้แห้ง จึงให้ลูกดูดนมสลับไปในแต่ละข้างจนอิ่ม ช่วงแรกให้ดูดกระตุ้น 15 - 20 นาทีทั้งสองข้าง (เมื่อน้ำนมมากพอต่อไปดูดทีละข้าง)
2. ศีรษะลูกจะต้องอยู่สูงกว่าลำตัวเสมอ
3. คอยสังเกตว่าส่วนของเต้านมไม่เบียดจมูกทารกขณะดูด
4. เมื่อลูกดูดนมจนอิ่มให้อุ้มลูกพาดบ่าจนลูกเรอลมออกจากกระเพาะอาหารจึงเปลี่ยนท่าอุ้ม
5. ช่วงแรกควรงดให้ขวด เพราะเด็กอาจจะปฏิเสธนมแม่
6. คุณแม่สามารถปั๊มน้ำนมตนเองใส่ขวดนมที่สะอาดและเก็บไว้ในตู้เย็น แต่ไม่ควรเกิน 12 ชั่วโมง หากลูกดูดนมจากขวดจนอิ่มแล้วน้ำนมเหลือไม่ควรเก็บไว้เพราะนมจะบูดและเสียโดยง่าย แล้วดูดเสร็จถ้ามีนมเหลือควรบีบหรือปั๊มใส่ขวดเก็บใส่ตู้เย็น

วิธีดูแลเต้านมคุณแม่

1. ใส่เสื้อชั้นในแบบพยุงเต้านม
2. ทำความสะอาดหัวนมด้วยน้ำสะอาด
3. ใช้สบู่ฟอกได้ แต่ไม่ควรบ่อยเกินไป เพราะอาจทำให้แห้งแตก

ความต้องการพลังงานของแม่ขณะให้นม

คุณแม่ที่ให้นมเจ้าตัวน้อยจะต้องใช้พลังงานสูงในการผลิตน้ำนม โดยใช้พลังงานประมาณ 85 แคลอรี่ในการผลิตน้ำนม 100 ซีซี โดยปริมาณน้ำนมแม่ในช่วง 6 เดือนแรกจะอยู่ที่ 700 - 850 มล./วัน ช่วง 6 - 12 เดือน 600 มล./วัน และช่วง 12 - 24 เดือน 550 มล./วัน ดังนั้นคุณแม่ที่ให้นมจึงต้องการพลังงานเพิ่มขึ้นวันละ 500 แคลอรี่ โดยเฉพาะโปรตีนมีความสำคัญมากในการผลิตน้ำนม บำรุงและซ่อมแซมเซลล์ต่าง ๆ ของคุณแม่ จึงควรได้รับโปรตีนเพิ่มวันละ 25 กรัม

อาหารช่วยเพิ่มน้ำนมแม่

• หัวปลี มีธาตุเหล็ก ช่วยบำรุงเลือดและเพิ่มน้ำนม
• กะเพรา มีเบต้าแคโรทีนสูง ช่วยขับลม แก้ท้องอืด เพิ่มน้ำนม
• กุยช่าย มีธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส แคลเซียม ช่วยเพิ่มน้ำนม ลดการอักเสบ ช่วยเพิ่มความอบอุ่นให้ร่างกาย
• ขิง มีสารจินจิเบน ช่วยย่อยอาหาร ย่อยไขมัน เพิ่มน้ำนม ขับลม แก้คลื่นไส้อาเจียน
• เม็ดขนุน มีเบต้าแคโรทีนสูง ช่วยเพิ่มน้ำนม

การให้นมลูกไม่เพียงแต่มีประโยชน์ในด้านสารอาหารที่ลูกได้รับ แต่การอุ้มลูกขึ้นดูดนมช่วยกระตุ้นประสาทสัมผัสทุกส่วนของลูก ทำให้สมองได้รับสัญญาณประสาทสม่ำเสมอ เกิดการแตกแขนงของเซลล์ประสาท ช่วยให้เรียนรู้ได้เร็วขึ้นอีกด้วย

POWER OF GENERATION

เสริมสร้างศักยภาพทุกช่วงวัยให้คุณใช้ชีวิตได้เต็มที่เต็มพลัง

ข้อมูลจาก : พญ.คัคณางค์ มิ่งมิตรพัฒนะกุล สูตินรีแพทย์ประจำศูนย์สุขภาพสตรี โรงพยาบาลกรุงเทพ

สอบถามเพิ่มเติม : ศูนย์สุขภาพสตรีกรุงเทพ โรงพยาบาลกรุงเทพ โทร. 0 2310 3005, 0 2755 1005 หรือ โทร. 1719