PM2.5 ป้องกันยังไงให้ลูกไม่แพ้

ฝุ่น PM2.5 ภัยร้ายที่พ่อแม่คงแอบหวั่นใจอยู่ทุกที นอกจากจะทำลูกให้ป่วยได้แล้ว สภาพอากาศช่วงนี้ยังส่งผลให้อาการภูมิแพ้ถูกกระตุ้นให้กำเริบด้วยค่ะ

ฝุ่น PM 2.5 ตัวการกระตุ้นอาการภูมิแพ้

เนื่องจากหน้าหนาวเป็นช่วงที่สภาพอากาศปิด นิ่ง มีลมอ่อน และอุณหภูมิลดต่ำลง จึงทำให้เกิดการสะสมและไม่ถ่ายเทของฝุ่นละออง หมอก ควัน รวมถึงฝุ่นพิษอย่าง PM 2.5 ในบรรยากาศ ตัวการกระตุ้นให้เกิดภูมิแพ้และโรคภัยไข้เจ็บอื่น ๆ ตามมา

ซึ่งเจ้าฝุ่น PM 2.5 นั้นเป็นสารพิษที่มีอนุภาคเล็กมากสามารถผ่านการกรองของขนจมูกเข้าสู่ร่างกายเราได้ แม้คนที่มีร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์หากสูดอากาศที่มีฝุ่น PM 2.5 เข้าไปก็มีโอกาสได้รับอันตรายจากสารพิษในฝุ่น PM 2.5 ด้วยเช่นกัน

• ผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ในระยะสั้น เช่น ทำให้แสบจมูก หายใจลำบาก ไอมีเสมหะ แน่นหน้าอก ประสิทธิภาพการทำงานของปอดลดลง ภูมิแพ้ หอบหืด ผื่นแพ้ มีผลต่อภูมิคุ้มกันของร่างกาย ส่งผลให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจได้ง่าย เป็นไข้ ปอดอักเสบ ตาอักเสบ เป็นต้น
• ผลกระทบจากฝุ่น PM 2.5 ในระยะยาว ก่อให้เกิดโรคทางเดินที่รุนแรงหรือเรื้อรัง โรคหลอดเลือดสมอง โรคมะเร็งปอด เป็นต้น

นอกจากนี้ฝุ่น PM 2.5 ยังเป็นอันตรายต่อระบบประสาทและสมอง และยังส่งผลกระทบต่อพัฒนาการทางสติปัญญาและการเรียนรู้ของเด็ก ๆ ด้วยค่ะ 

ฝุ่น PM 2.5 ทำเด็กเสี่ยงภูมิแพ้มากขึ้น

ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจก่อนค่ะว่าสาเหตุของโรคภูมิแพ้ในเด็กนั้นเกิดขึ้นจาก 2 สาเหตุด้วยกันคือ

1. โรคภูมิแพ้ที่เกิดจากพันธุกรรม หากพ่อหรือแม่คนใดคนหนึ่งเป็นโรคภูมิแพ้ ลูกก็มีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้สูงถึง 50% เลยละค่ะ และลูกน้อยอาจมีความเสี่ยงสูงถึง 80% หากทั้งคุณพ่อและคุณแม่มีประวัติโรคภูมิแพ้ทั้งคู่ เนื่องจากโรคภูมิแพ้สามารถส่งต่อทางพันธุกรรมได้ 

2. โรคภูมิแพ้ที่เกิดจากสิ่งแวดล้อม มลพิษทางอากาศ เช่น ฝุ่น PM 2.5 หรืออาหารบางชนิด และสารเคมีต่าง ๆ เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้หรืออาการแพ้กำเริบรุนแรงได้

สังเกตอาการแพ้อากาศจากฝุ่น PM 2.5

คุณพ่อคุณแม่สามารถสังเกตอาการแพ้กำเริบขึ้นจากฝุ่น PM 2.5 โดยเด็กอาจมีอาการ มีผื่น ลมพิษ แสบระคายเคือง คันตามผิวหนัง คันหรือเคืองตา หนังตาบวม อาเจียน และอาการทางระบบทางเดินหายใจและหอบหืด

ปกป้องลูกน้อยจากภูมิแพ้ด้วยนมแม่

เพราะในนมแม่มีสารอาหารมากกว่า 200 ชนิดซึ่งเหมาะกับความต้องการของร่างกายลูก นอกจากนี้ยังเปรียบเหมือนวัคซีนปราการด่านแรกที่ช่วยปกป้องลูกจากภูมิแพ้ด้วย เนื่องจากนมแม่มีคุณสมบัติเป็น H.A. (Hypoallergenic) ที่ช่วยลดความเสี่ยงของโรคภูมิแพ้ได้ ยิ่งไปกว่านั้นโปรตีนในนมแม่บางส่วนยังถูกย่อยให้มีขนาดเล็กลง หรือเรียกว่า PHP (Partially Hydrolyzed Proteins) ซึ่งง่ายต่อการดูดซึมและลดความเสี่ยงต่อเกิดโรคภูมิแพ้

นอกจากนี้ นมแม่ยังมีพรีไบโอติกโอลิโกแซคคาไรด์ ใยอาหารจากนมแม่ โดยในนมแม่มีกลุ่มใยอาหารหลัก ซึ่งมีใยอาหาร 5 ชนิดที่พบมากในกลุ่มนี้ (5 HMO) ได้แก่ 2'FL, DFL, LNT, 6'SL, และ 3'SLโดยใยอาหารที่พบในนมแม่มีส่วนช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันและลดความเสี่ยงการติดเชื้อ และมีโพรไบโอติก หลากหลายสายพันธุ์เช่น B. lactis หรือ บี แล็กทิส หนึ่งในจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ มีส่วนช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและลดความเสี่ยงของการติดเชื้อก่อโรคบางชนิด

พ่อแม่เตรียมรับมือฝุ่น PM 2.5 และภูมิแพ้ช่วงหน้าหนาวได้อย่างไร

แม้จะเป็นเรื่องที่ควบคุมยาก เพราะเด็ก ๆ ยังต้องใช้ชีวิตนอกบ้าน ไม่ว่าจะไปโรงเรียน เล่นกีฬา ทำกิจกรรมเรียนรู้นอกห้องเรียน ฯลฯ การเตรียมพร้อมรับมือฝุ่น PM 2.5 อาจช่วยป้องกันหรือบรรเทาอาการภูมิแพ้กำเริบให้ลูกได้ค่ะ

1. หลีกเลี่ยงการออกนอกบ้าน หรืองดทำกิจกรรมกลางแจ้งในช่วงเวลาที่ค่าฝุ่นสูง แล้วให้ลูกทำกิจกรรมในบ้านแทน

2. เปิดเครื่องฟอกอากาศภายในบ้าน ปิดประตูหน้าต่างบ้านให้มิดชิด และเปิดพัดลมหรือเครื่องปรับอากาศเพื่อให้อากาศหมุนเวียน

3. เมื่อต้องออกนอกบ้านควรสวมหน้ากากที่สามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ให้ลูกใส่ และเมื่อกลับเข้าบ้านควรรีบอาบน้ำทำความสะอาดร่างกายทันที

4. หมั่นทำความสะอาดบ้านให้ปราศจากฝุ่น ทำความสะอาดห้องน้ำ ล้างเครื่องปรับอากาศเพื่อลดการสะสมของฝุ่นและเชื้อโรคต่าง ๆ

5. ให้ลูกนอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ เพราะการนอนหลับที่มีประสิทธิภาพจะช่วยปรับสมดุลร่างกาย ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ

6. ดื่มน้ำอย่างเพียงพอและกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ โดยเฉพาะการได้รับโภชนาการที่เหมาะสมตามช่วงวัยจะช่วยสร้างความแข็งแรงให้กับร่างกาย โดยในช่วงแรกเกิดถึง 6 เดือนแรก เด็กทารกควรดื่มนมแม่เพียงอย่างเดียว เพราะนอกจากจะมีสารอาหารที่เหมาะสำหรับเด็กทารกแล้ว ในนมแม่ยังมีสารอาหารที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคภูมิแพ้ได้อีกด้วย แต่สำหรับคุณแม่ที่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ควรปรึกษาแพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์เพื่อขอคำแนะนำหรือแนวทางปฏิบัติค่ะ

สำหรับคุณพ่อคุณแม่สนใจข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสารอาหารในนมแม่ที่มีประโยชน์และมีบทบาทต่อสุขภาพและพัฒนาการของลูกน้อย เข้าชมได้ที่ S-Mom Club ที่เว็บไซต์ https://www.s-momclub.com/ สามารถสมัครสมาชิกเพื่อปรึกษาทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญได้ฟรีตลอด 24 ชั่วโมงเลยนะคะ หรือสามารถปรึกษา พูดคุยเกี่ยวกับสุขภาพโภชนาการและพัฒนาการสำหรับคุณแม่และลูกน้อยตามช่วงวัย โดยทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญ ตลอด 24 ชั่วโมง ได้ที่ Line: https://line.me/ti/g2/sTaGOaX-BDVbUWvjiMlyM6OHPMC5PNssEhw_Sw?utm_source=invitation&utm_medium=link_copy&utm_campaign=default

สามารถเช็คความเสี่ยงภูมิแพ้ได้ที่ https://www.s-momclub.com/baby-allergies 

อ้างอิง

1. "หนูน้อยภูมิแพ้” กับการดูแลสุขภาพในหน้าหนาว

2. ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ ควรดูแลสุขภาพอย่างไรในช่วงฤดูหนาว

3. PM 2.5 ฝุ่นร้ายอันตรายต่อสุขภาพ

4. โรคภูมิแพ้ โรคธรรมดาที่ไม่ควรมองข้าม