แม่ท้องต้องรู้ ! สัญญาณที่อาจจะทำให้ทารกเกิดมาผิดปกติ

แบบไหนที่เรียกว่าการตั้งครรภ์เสี่ยง

• ตั้งครรภ์อายุมากกว่า 35 ปี
• มารดาอายุน้อยกว่า 16 ปี
• มีเลือดออกผิดปกติขณะตั้งครรภ์
• รกลอกตัวก่อนกำหนดคลอด หรือรกเกาะต่ำ
• ความดันโลหิตสูง เกิน 160 มม.ปรอทขึ้นไป
• โรคเบาหวาน
• มีการติดเชื้อ เช่น เชื้อไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ต่างๆ
• โรคแพ้ภูมิตัวเอง (SLE)
• ครรภ์แฝด
• ครรภ์เป็นพิษ
• น้ำคร่ำมากหรือน้อยเกินไป
• ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด

ความผิดปกติของทารก 

• ภาวะวิกฤติหรือความผิดปกติของทารกที่ต้องได้รับการดูแลรักษา ได้แก่
• ทารกคลอดก่อนกำหนด อายุครรภ์น้อยกว่า 37 สัปดาห์ (หรือหลังอายุครรภ์ 42 สัปดาห์)
• ทารกน้ำหนักตัวน้อยกว่า 2,500 กรัม หรือมากกว่า 4,000 กรัม
• ทารกมีน้ำหนักผิดปกติเมื่อเทียบกับอายุครรภ์
• ทารกแฝด
• ทารกตรวจพบความผิดปกติ เช่น ขาดออกซิเจน
• ทารกมีท่าผิดปกติในครรภ์ เช่น ท่าก้น ท่าขวาง
• ทารกเกิดความผิดปกติระหว่างคลอด
• ทารกพิการแต่กำเนิด

การดูแลทารกแรกเกิด

• การดูแลทารกแรกเกิดควรได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากกุมารแพทย์ ซึ่งการดูแลที่จำเป็น มีดังนี้
• การวัดสัญญาณชีพตลอด 24 ชั่วโมง
• การควบคุมอุณหภูมิให้เหมาะสม
• การควบคุมและป้องกันการติดเชื้อ
• การดูแลรักษาระบบทางเดินหายใจ
• การเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อน
• การเฝ้าระวังติดตามและการดูแลรักษาเฉพาะโรค
• การดูแลด้านโภชนาการ
• การดูแลด้านขับถ่าย
• การดูแลติดตามด้านพัฒนาการในระยะสั้นและระยะยาว

การดูแลเฉพาะทารกแรกเกิดวิกฤติ

1. การช่วยกู้ชีพและให้ออกซิเจนทารก: เป็นการดูแลหลังจากทารกคลอดออกมา ซึ่งเด็กที่คลอดส่วนใหญ่จะหายใจเองได้ แต่มีเพียง 1% เท่านั้นที่ไม่สามารถหายใจได้เอง ซึ่งต้องการการกู้ชีพจึงต้องใช้อุปกรณ์ช่วยหายใจเพื่อให้ทารกหายใจเองได้
   
   
2. การปรับอุณหภูมิร่างกายทารก: โดยใช้ตู้อบช่วยให้ทารกมีอุณหภูมิเหมาะสมตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ควรอยู่ในช่วง 36.8-37.2 องศาเซลเซียส เพราะหากทารกแรกคลอดตัวเย็น อาจทำให้ความดันในปอดสูง เกิดปัญหาหายใจเร็วได้
   
   
3. การควบคุมการติดเชื้อ: เกิดขึ้นได้ตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์ เช่น แม่มีน้ำเดินก่อนคลอดนานกว่า 18 ชั่วโมง แม่มีเชื้อราในช่องคลอด แม่ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น
   
   
4. การให้สารน้ำ สารอาหาร และโภชนาการที่เหมาะสม: จะเน้นการให้นมแม่มากที่สุด แต่หากทารกมีภาวะเจ็บป่วย เช่น น้ำตาลต่ำ อาจต้องตรวจระดับน้ำตาลในเลือดเป็นระยะ หรือในกรณีที่ทารกคลอดก่อนกำหนด หายใจเร็ว ไม่สามารถทานเองได้ก็จำเป็นที่จะต้องให้สารอาหารผ่านทางสายยางให้อาหารและสารน้ำทางเส้นเลือด เป็นต้น

การป้องกันไม่ให้ทารกเกิดมาผิดปกติ

ปัญหาทารกแรกเกิดวิกฤตินั้นสามารถป้องกันได้ หากคุณแม่ฝากครรภ์อย่างมีคุณภาพตั้งแต่เริ่มตั้งครรภ์ เพื่อจะได้ตรวจสุขภาพคุณแม่คุณลูกและดูแลอย่างถูกต้องตามคำแนะนำของสูติ-นรีแพทย์และกุมารแพทย์ หากพบปัญหาจะได้วางแผนการคลอดและการดูแลรักษาได้โดยเร็ว

บทความโดย : พญ.อรวรรณ อิทธิโสภณกุล กุมารแพทย์สาขาทารกแรกเกิดและปริกำเนิด หน่วยดูแลทารกแรกเกิดวิกฤติ โรงพยาบาลกรุงเทพ