เมื่อลูกน้อยกลายเป็นเด็กอาละวาด กระทืบเท้า รับมืออย่างไรดี?

เด็กทุกคนเอาแต่ใจมากถึงมากที่สุด ถ้าโดนขัดใจนิด ๆ หน่อย ๆ ก็จะเริ่มกรี๊ด จะยืนซอยเท้ายิก ๆ หรือบางคนถึงกับอาละวาด ดิ้น และชักลงไปกับพื้น ถือว่าเป็นเรื่องปกติที่เด็กมักจะเรียกร้องความสนใจ แต่คุณพ่อคุณแม่อย่าเพิ่งทำโทษลูกกันนะคะ เรามาดูสาเหตุและช่วยกันแก้ไขปัญหานี้กันดีกว่าค่ะ

สาเหตุที่ทำให้เด็กมีพฤติกรรมเช่นนี้ ได้แก่

1. เกิดจากภาษาที่สื่อสารกับพ่อแม่ไม่ตรงกัน เด็กจึงสับสน เครียด เมื่อใคร ๆ ก็ไม่สามารถเข้าใจสิ่งที่ตนเองต้องการ และไม่รู้จะบอกความรู้สึกตนเองอย่างไรดี (หลังอายุ 3 ปี เด็กส่วนใหญ่สามารถบอกความรู้สึกได้ การร้องอาละวาดก็จะค่อย ๆ ลด ลงไปเอง)
2.  เกิดจากสิ่งแวดล้อมในสังคม หรือการเปลี่ยนแปลงของครอบครัว เช่น อิจฉาเพื่อน อิจฉาพี่ อิจฉาน้อง หรือต้องการได้ในสิ่งที่เด็กคนอื่นมี
3. เกิดจากพัฒนาการด้านอื่น ๆ คือ เด็กยังไม่สามารถแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง ไม่สามาราถทำในสิ่งที่ตนเองจิตนาการได้ จึงทำให้หมดกำลังใจได้ง่าย
4. เกิดจากการทางกายภาพ คือเด็กที่มีอาการเจ็บป่วยอยู่ หิว เหนื่อยหรือนอนไม่พอ หรือกังวลและรู้สึกไม่สบายตัว

ป้องกันพฤติกรรมเด็กอาละวาด กระทีบเท้า ได้อย่างไร

1. กระตุ้นให้เด็กพูด บอกความรู้สึก เช่น “หนูทนไม่ไหวแล้วนะ” จะได้เข้าใจความรู้สึกของเขา และแนะนำว่าควรพูดอย่างไร
2. ตั้งกฎที่เหมาะสมในบ้าน และอย่าไปคาดหวังในตัวเด็กมากเกินไป ให้เหตุผลง่าย ๆ ว่าทำไมต้องมีกฎ และพยายามทำกิจวัตรประจำวันให้เหมือนเดิมทุกวัน เพื่อให้เด็กคาดเดาต่อไปได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้น
3. หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่อาจกระตุ้นให้เด็กเกิดอาการอาละวาด เช่น การเล่นของเล่นที่ยากกว่าวัย
4. การหลีกเลี่ยงการไปนอกสถานที่กินเวลานาน ๆ และต้องอยู่อย่างเป็นระเบียบ
5. พยายามเลือกใช้คำอื่นแทนคำว่า “ไม่, อย่า” เพราะถ้าใช้บ่อย ๆ เด็กจะเกิดอาการหงุดหงิดง่าย
6. เตรียมของว่างที่มีประโยชน์ เผื่อเวลาลูกหิว ลูกจะอิ่มและอารมณ์ดีตลอดเวลา
7. เปิดโอกาสให้เด็กได้เลือกและตัดสินใจในสิ่งต่าง ๆ ด้วยตัวเองบ้าง
8. พ่อแม่ควรเป็นแบบอย่างที่ดีในการจัดการอารมณ์ และแสดงพฤติกรรมที่เหมาะสมให้ลูกเห็นอยู่เสมอ

รับมืออย่างไรดี เมื่อเด็กอาละวาด กระทืบเท้าไปแล้ว

1. เริ่มจากาการใช้คำพูดที่ละมุนละม่อม ไม่ตะเบ็ง หรือตะคอกใส่ลูก
2. พ่อแม่ต้องใจเย็น อย่าแสดงอาการโมโหหรือไม่พอใจออกมาให้ลูกเห็น เพราะจะยิ่งทำให้สถานการณ์แย่ลงไปอีก
3. พยายามมอย่าใช้รางวัลเพื่อให้เด็กหยุดพฤติกรรม เพราะจะทำให้เด็กคิดว่าวิธีนี้ทำให้ตนเองได้ในสิ่งที่ต้องการ
4. พ่อแม่ควรมีความเสมอต้นเสมอปลาย อย่าไปแสดงท่าทางลังเลกับคำสอนของต้วเอง เพราะจะยิ่งทำให้เด็กสับสนว่าอะไรทำได้หรืออะไรทำไม่ได้

เด็กที่ร้องไห้ อาละวาด และกระทืบเท้าบ่อย ๆ จะเป็นเด็กที่มีอาการน่าเป็นห่วงอย่างมาก โดยทั่ว ๆ ไป เด็กจะลดการเหล่านี้ลงเองเมื่ออายุประมาณสัก 4 ปีขึ้นไป แต่ถ้าการร้องอาละวาดนั้นดูรุนแรงมากหรือเกิดขึ้นถี่เกินไป อาจป็นสัญญาณต้น ๆ ของปัญหาทางอารมณ์และจิตใจก็เป็นไปได้นะคะ