ให้ลูกกินขนมหวานตั้งแต่เด็ก ระวังฟันน้ำนมผุทั้งปาก

ทราบหรือไม่ว่าลูกสามารถฟันผุได้ตั้งแต่ที่ฟันซี่แรกงอกขึ้นมาเลย โดยสาเหตุหลักเกิดจากการให้ลูกกินอาหารที่ไม่เหมาะสม และการดูแลช่องปากที่ไม่ถูกวิธี   

ฟันผุเป็นโรคที่เกิดจากแบคทีเรียที่อาศัยอยู่ในช่องปากร่วมกับเศษอาหารและน้ำลาย สะสมเป็นคราบขี้ฟันหรือคราบแบคทีเรีย มีลักษณะเหนียวเกาะติดแน่นอยู่ตามผิวฟัน ไม่สามารถหลุดจากการบ้วนน้ำหรือการเช็ดเพียงอย่างเดียว แต่ต้องต้องแปรงฟันและใช้ไหมขัดฟันเพื่อกำจัดเชื้อโรคเหล่านี้

โดยแบคทีเรียในช่องปากจะเปลี่ยนน้ำตาลและแป้งให้เป็นกรดที่มีฤทธิ์ทำลายผิวฟันจนเกิดเป็นรูเล็ก ๆ เมื่อรูเล็ก ๆ ขยายใหญ่ขึ้น เด็กจะเริ่มมีอาการเสียวฟัน และปวดฟัน

ฟันน้ำนมผุง่ายกว่าฟันแท้

ฟันน้ำนมของเด็กมีชั้นเคลือบฟันน้ำนมมีที่บางกว่าฟันแท้ ดังนั้นจึงมีโอกาสผุได้ง่ายและลุกลามไว หากไม่ระวัง ให้ลูกกินขนมหวาน ลูกอม น้ำตาล โดยไม่ได้แปรงฟัน เชื้อแบคทีเรียที่อยู่ในช่องปากเมื่อได้น้ำตาลเป็นอาหารก็จะผลิตกรดออกมา ซึ่งกรดเหล่านี้ก็คือคราบเหลือง ๆ ที่ติดฟันลูกนั่นเอง เมื่อกรดสัมผัสฟันเป็นเวลานานก็จะเกิดการทำลายผิวฟันอย่างรวดเร็ว   

สัญญาณฟันผุ 

นอกจากคราบเหลือง ๆ ที่ติดฟันลูกแล้ว อาการปวดฟันเล็กน้อยถือเป็นสัญญาณของโรคฟันผุเช่นกันค่ะ หากปล่อยไว้นาน จากรูเล็ก ๆ จะขยายเป็นรูใหญ่

อาการปวดฟันมีตั้งแต่ปวดน้อยไปจนถึงปวดมากจนเด็กไม่สามารถเคี้ยวข้าวได้เป็นปกติ ทำให้ลูกเบื่ออาหาร กินน้อยลง เลือกกินมากขึ้น ส่งผลให้เด็กขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโต นอกจากนี้เมื่อปวดฟันมากๆ เข้า อาจทำให้นอนไม่หลับ ซึ่งก็กระทบกับการหลั่งฮอร์โมนกระตุ้นการเจริญเติบโต (growth hormone) ทำให้พัฒนาการทางร่างกาย และการเจริญเติบโตของลูกชะงักลง และหากปล่อยให้ฟันผุลุกลามไปมากขึ้น อาจเกิดการติดเชื้อและเป็นหนองลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียง เช่น แก้ม ดวงตา และสมอง หรืออาจทำให้เกิดการติดเชื้อในกระแสเลือดได้ (ผู้ใหญ่เองก็มีโอกาสเป็นได้เช่นกัน หากไม่รักษาความสะอาดของช่องปาก) ไม่ใช่แค่ส่งผลต่อสุขภาพเท่านั้น โรคฟันผุยังทำให้เด็กเกิดปัญหาทางด้านจิตใจและอารมณ์ ทำให้เด็กขาดความมั่นใจอีกด้วย 

ฟันผุป้องกันได้ 

นอกจากใส่ใจเรื่องอาหารการกิน หลีกเลี่ยงขนมหวาน น้ำอัดลม ลูกอมต่าง ๆ แล้ว พ่อแม่ควรดูแลฟันของลูกตั้งแต่ที่ฟันซี่แรกงอกออกมา โดยการพาไปพบทันตแพทย์เด็ก ร่วมกับการแปรงฟันให้ลูกอย่างสม่ำเสมอ 

สำหรับเด็กโต คุณหมอแนะนำว่าควรแปรงฟัน 2 เวลา คือ ก่อนหรือหลังอาบน้ำเช้าและเย็น  ผู้ปกครองยังควรดูแลบุตรหลานด้วยการสร้างความคุ้นเคยให้เด็กตั้งแต่แรกเกิด โดยใช้ผ้าสะอาดชุบน้ำต้มสุก เช็ดทำความสะอาดสันเหงือกทุกวัน แปรงฟันให้เด็กตั้งแต่ฟันน้ำนมซี่แรกขึ้น ใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ช่วยลดโอกาสฟันผุได้ถึงร้อยละ 15-30 เลือกใช้แปรงสีฟันที่มีขนแปรงนุ่ม หน้าตัดเรียบ หัวเล็กมีด้ามจับใหญ่จับถนัดมือ ให้เด็กอยู่ในท่ากึ่งนั่งกึ่งนอน หรือนอนบนตัก เพื่อให้เด็กอยู่นิ่ง ทำให้มองเห็นและแปรงฟันได้ง่ายขึ้น สร้างบรรยากาศในการแปรงฟัน เช่น เล่านิทาน ร้องเพลง หรือใช้แปรงมีสีสันมีตัวการ์ตูน ก็ช่วยปลูกฝังนิสัยรักความสะอาด และไม่กลัวการแปรงฟัน 

ที่มา : กรมอนามัย