โคลิก (Colic) อาการร้องไห้ไม่หยุดอย่างไม่มีสาเหตุ มักเกิดกับเด็กทารกอายุ 1-3 เดือน อาการโคลิกมีวิธีสังเกตและเป็นอย่างไร แม่จะแก้ไขอาการโคลิกได้อย่างไรบ้าง เรามีคำแนะนำค่ะ

ลูกเป็นโคลิก อาการโคลิกร้องไห้ไม่หยุด แม่มือใหม่ต้องรับมือยังไง

พ่อแม่มือใหม่ถึงกับปวดหัวกับลูกแรกเกิดที่อยู่ ๆ ก็มีอาการร้องไม่หยุด ต่อเนื่องหลายวันจนเป็นเดือน ทั้งที่ป้อนนมจนอิ่มตามเวลา อุ้มกล่อมจนหลับ ห้องนอนไม่มีแสงไม่มีเสียงรบกวน แต่พอถึงเวลาเดิม ๆ โดยเฉพาะตอนกลางคืน ลูกก็จะร้องไห้ขึ้นมาเองไม่หยุด อาการแบบนี้อาจเข้าข่ายโคลิกได้ค่ะ เรามาดูกันว่า โคลิกคืออะไร อาการจริง ๆ เป็นอย่างไร และหาวิธีรับมือโคลิกกันค่ะ 

โคลิก คืออะไร

โคลิก (Colic) คือ อาการที่เด็กทารกอายุตั้งแต่ 2 สัปดาห์ขึ้นไป ร้องไห้อย่างหนักโดยไม่ทราบสาเหตุ และไม่สามารถกล่อมให้หาวิธีทำให้หยุดร้องในช่วงนั้นได้เลย มักเกิดกับเด็กทารกช่วงอายุ 1-3 เดือน แล้วจะค่อย ๆ ดีขึ้นหรือหายจากโคลิกได้เองช่วงอายุ 4 เดือน (ไม่เกิน 5 เดือน) โคลิกสามารถเกิดได้ทั้งกับทุกคนโดยไม่ได้จำกัดเพศ หรือสุขภาพ ปัจจุบันยังไม่สามารถหาสาเหตุที่ชัดเจนได้ว่าโคลิกเกิดจากอะไร จึงทำให้คุณหมอเด็กหลายคนให้สาเหตุไว้หลายอย่าง รวมถึงวิธีแก้อาการโคลิกและวิธีรับมือโคลิกก็มีหลากหลายเช่นกัน

โคลิกไม่ใช่โรคหรืออาการร้ายแรงค่ะ มักจะค่อย ๆ หายได้เอง แต่ถ้าหลัง 5 เดือนไปแล้วลูกยังร้องหนักเหมือนเดิม ต้องรีบพาไปพบหมอเพื่อตรวจอย่างละเอียด เพราะอาจเป็นไปได้ว่า ลูกมีความผิดปกติ มีโรคบางอย่างที่ส่งผลให้รู้สึกไม่สบายตัวจึงร้องไห้ยาวนาน 

อาการโคลิกเป็นยังไง

• ร้องไห้หนักมาก ในช่วงเวลาเดิม ๆ โดยเฉพาะช่วงเย็นหรือหัวค่ำ บางคนก็จะตื่นมาร้องกลางดึก แต่จะเป็นเวลาเดิมเสมอ
  
  
• ร้องไห้ประมาณ 3 ชั่วโมงต่อวัน สัปดาห์ละประมาณ 3 วัน ต่อเนื่องอย่างน้อย 3 สัปดาห์ 
  
  
• อ้าปากกว้าง ร้องเสียงดัง ร้องเสียงแหลม แผดเสียงแบบไม่กลั้น 
  
  
• ในเด็กบางคนอาจร้องจนหน้าแดง มีอาการเกร็งแขนขา กำหมัดแน่น ขางอเข้าหาหน้าท้อง 

สาเหตุของอาการโคลิก

ปัจจุบันยังไม่มีการวินิจฉัยที่ระบุสาเหตุของโคลิกอย่างชัดเจน แพทย์จึงสันนิษฐานว่า โคลิกอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุที่ส่งผลต่อความสบายตัวอย่างเด็ก เช่น 

• มีลมหรือแก๊สในท้องมากเกินไปจากการกินนมผิดวิธี ทำให้ไม่สบายท้อง หรือในบางกรณีทารกดื่มนมชงที่ย่อยยาก ทำให้ท้องอืด 
  
  
• อาจมีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหาร ทำให้ปวดท้อง 
  
  
• ในห้องนอนมีแสง เสียง หรือกลิ่นที่รบกวนการนอน ทำให้ร้องไห้งอแง
  
  
• การพัฒนาของระบบประสาทที่ยังไม่สมบูรณ์ หรือการระคายเคืองของระบบประสาท
  
  
• ปัญหาทางสุขภาพของทารก เช่น กรดไหลย้อน หูอักเสบ โรคติดเชื้อของระบบทางเดินปัสสาวะ ไส้เลื่อน แพ้นมวัว ผื่นผ้าอ้อม เป็นต้น
  
  
• สุขภาพจิตของแม่ เพราะบางครั้งที่คุณแม่มีภาวะเครียด หดหู่ หรือซึมเศร้าหลังคลอด อาจส่งผลถึงอารมณ์ทารกเช่นกัน 

แก้อาการโคลิก ป้องกันโคลิกอย่างไร

1. ให้ลูกกินนมเป็นเวลา ไม่มากไปหรือน้อยไป และให้กินนมในท่าที่ถูกต้อง เพื่อป้องกันลูกกลืนลมเข้าท้องมากไป 
   • หากเข้าเต้า ปากลูกต้องครอบไปถึงลานนม คางชิดเต้า จมูกเชิด เป็นท่าที่ลูกดูดและกลืนนมได้อย่างถูกต้อง
   • หากลูกกินนมจากขวด จุกนมต้องพอดีกับขนาดปากลูก ปิดฝาขวดนมให้ดี ไม่มีอากาศมากเกินไปตอนลูกดูดนม
     
     
2. หลังให้นมลูกแล้ว ควรอุ้มเรอนมก่อนทุกครั้ง
   
   
3. จัดห้องนอนให้เงียบและไม่มีแสง เพื่อให้ลูกรู้สึกสงบที่สุดในการนอน หรืออาจเปิดเพลงประเภท White Noise ช่วยให้ลูกผ่อนคลาย ดูลิสต์เพลงกล่องเด็ก เพลง White Noise 
   
   
4. ห่อตัวลูกตอนนอน และต้องมั่นใจว่าเปลี่ยนผ้าอ้อมสะอาด ไม่อับชื้นก่อนนอน เพื่อให้ลูกรู้สึกอบอุ่น ปลอดภัย หลับง่ายขึ้น
   
   
5. นวดตัวลูกเพื่อให้ผ่อนคลาย รู้สึกสบายตัว
   
   
6. เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ โดยเฉพาะการเข้าเต้า เพราะนมแม่ย่อยง่าย สบายท้อง และทำให้ลูกรู้สึกอบุอุ่นปลอดภัย ไม่ผวา หลับง่าย 
   
   
7. กรณีที่ลูกดื่มนมชง อาจเลือกนมสูตรย่อยง่าย โปรตีนย่อยง่าย ป้องกันอาการท้องอืดหรือท้องผูก

อาการโคลิกแบบที่ไหนที่ควรพบแพทย์โดยด่วน

• ร้องหนักตลอดทั้งวัน หรือร้องจนสำลัก ไอมาก
  
  
• มีอาการชักเกร็ง
  
  
• มีไข้ ถ่ายเหลวมีเมือกหรือมีเลือดปน ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อ ไม่สบาย
  
  
• หลัง 6 เดือนไปแล้วยังร้องไห้แบบเดิม ต้องปรึกษาคุณหมอ เพราะลูกอาจมีความผิดปกติ เช่น ระบบประสาท มีปัญหาลำไส้ เป็นต้น