ซึมเศร้าหลังคลอด ป้องกันและรับมืออย่างไรให้แม่และลูกไม่เสี่ยงอันตราย

ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดสามารถเกิดได้กับแม่หลังคลอดทุกคน ซึมเศร้าหลังคลอดเกิดจากอะไร ป้องกันได้ไหม และหากเป็นต้องรับมืออย่างไรให้แม่สบายใจและลูกไม่ได้รับอันตราย

ซึมเศร้าหลังคลอด ป้องกันและรับมืออย่างไรให้แม่และลูกไม่เสี่ยงอันตราย

ซึมเศร้าหลังคลอดคืออะไร

ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด หรือ Baby Blues สามารถเกิดได้กับคุณแม่หลังคลอดทุกคนค่ะ ข้อมูลทางวิชาการระบุว่า อาการซึมเศร้าหลังคลอดมักจะเกิดกับคุณแม่ที่เพิ่งคลอดลูกในช่วง 3 วันแรก และจะมีอาการหดหู่ เศร้า เครียดต่อเนื่องไปประมาณ  7-10 วัน จากนั้นอาการก็จะหายไปได้เอง ทางการแพทย์ถือว่าอาการซึมเศร้าหลังคลอดนี้เป็นภาวะปกติเนื่องจากพบได้บ่อย อาการที่เป็นไม่รุนแรง และเมื่อเป็นแล้วสามารถหายจากอาการนี้ได้ เองภายในระยะเวลาอันสั้น 

อาการซึมเศร้าหลังคลอด

อาการซึมเศร้าหลังคลอดมีหลายระดับด้วยกัน บางคนเป็นมากเป็นน้อย ดังเช่นอาการเหล่านี้ค่ะ

• หงุดหงิดหรือโกรธง่าย
• อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย
• ร้องไห้โดยไม่มีสาเหตุ
• คุณแม่บางคนรู้สึกโกรธลูกโดยไม่ทราบสาเหตุ ถึงขนาดที่คิดว่าลูกไม่น่าเกิดมาก็มี
• บางคนก็กังวลว่าจะเลี้ยงลูกได้ไม่ดี ในขณะที่บางคนกลัวว่าจะต้องสูญเสียลูกไป บางรายก็กลัดกลุ้มหรือรู้สึกผิดที่เกิดความรู้สึกเช่นนี้กับตนเอง
• อาการที่ร้ายที่สุดสำหรับคุณแม่คือ ทำร้ายตัวเอง ทำร้ายลูก 

สาเหตุของอาการซึมเศร้าหลังคลอด

1. การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน: การลดลงอย่างฉับพลันทันใดของระดับฮอร์โมนในร่างกายของแม่หลังคลอด จะส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์ได้โดยตรง  
2. ภาวะแม่ใหม่: ความตึงเครียดที่เกิดจากการต้องปรับตัวรับสภาพความเป็นคุณแม่คนใหม่ ซึ่งมีทั้งงานเลี้ยงลูกที่ต้องเรียนรู้อะไรใหม่ๆ ตลอดเวลา บางคนอาจจะมีงานบ้าน หรืองานนอกบ้านให้กังวลด้วย  
3. ลูกเลี้ยงยาก: ลูกค่อนข้างเลี้ยงยาก โยเย ขี้อ้อน หรือมีปัญหาสุขภาพ คุณแม่อาจสูญเสียความมั่นใจเนื่องจากรู้สึกว่าไม่สามารถควบคุมสถานการณ์ได้  
4. ขาดกำลังใจ: คุณแม่บางคนอาจเกิดความรู้สึกเหมือนถูกลืม ถูกทอดทิ้ง เนื่องจากเมื่อคลอดลูกแล้ว ความสนใจจากผู้คนรอบข้างโดยเฉพาะคู่ชีวิตที่เคยมีให้กับคุณแม่ถูกถ่ายเทไปอยู่ที่ลูกจนหมด  
5. ปรับตัวไม่ได้: บางกรณีอาจเกิดจากความยุ่งยากใจในการปรับตัวของทั้งคุณแม่และคุณพ่อคนใหม่ ต่างคนต่างต้องปรับตัวกับสถานภาพใหม่ จากเคยมีกันและกันเพียงสองคนมาเป็น "ชีวิตครอบครัว"ที่ต้องมีภาระเพิ่มขึ้น