ปล่อยท้องมาเป็นปีแต่ไม่ตั้งครรภ์สักที อาจเป็นไปได้ว่าเราเข้าข่ายภาวะมีบุตรยากนะคะ ภาวะมีบุตรยากจากทั้งฝ่ายชายและหญิงเกิดจากอะไร คุณหมอมีคำตอบค่ะ

ปล่อยในแต่ไม่ท้อง ไม่คุมกำเนิดแต่ไม่ท้องสักที แบบนี้เข้าข่ายมีลูกยากใช่ไหม

สำหรับใครที่กำลัง อยากมีลูก แต่ปล่อยท้องเท่าไหร่ก็ยังไม่สำเร็จสักที เลยเริ่มสงสัยว่าเข้าข่าย มีลูกยาก หรือเปล่า คุณหมอจะมาตอบให้ค่ะว่าแบบไหนที่เรียกว่า มีลูกยาก

ภาวะมีบุตรยาก (Infertility) คือ ภาวะที่คู่แต่งงานยังไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ด้วยวิธีธรรมชาติในระยะเวลามากกว่า 1 ปีขึ้นไป แบบนี้ก็เข้าข่ายการมีภาวะ มีลูกยาก แล้วค่ะ 

ภาวะบุตรยากแบ่งเป็น 2 ประเภท

1. ภาวะบุตรยากปฐมภูมิ (Primary Infertility) คือ ไม่เคยมีการตั้งครรภ์ ภายในระยะเวลาอย่างน้อย 1 ปี
   
   
2. ภาวะบุตรยากทุติยภูมิ (Secondaryinfertility) หมายถึง เคยต้ังครรภ์และการตั้งครรภ์น้ันอาจสิ้นสุดด้วยการคลอด การแท้ง หรือการตั้งครรภ์นอกมดลูก แล้วไม่เคยตั้งครรภ์อีก อย่างน้อย 1 ปี

สาเหตุมีบุตรยากจากฝ่ายชาย

เนื่องจากน้ำเชื้อปริมาณน้อยกว่าเกณฑ์ปกติ น้อยกว่า 20 ล้านตัวต่อ CC ตัววิ่งมีน้อย และรูปร่างเชื้อไม่ดีทำให้ยากในการปฏิสนธิของไข่

ปัจจัยที่มีผลต่อความแข็งแรงของน้ำเชื้อ

• อัณฑะมีการอักเสบ ติดเชื้อ เช่น คางทูม เคยได้รับการผ่าตัด เป็นมะเร็ง เป็นเส้นเลือดขอด เคยได้รับการฉายแสง

• การทำงานในที่ร้อนใส่กางเกงรัดๆ

• มีการอุดตันของท่อนำอสุจิ

• มีความผิดปกติทางฮอร์โมนขาดฮอร์โมนเพศชาย

• สาเหตุทางพันธุกรรม โครโมโซมเพศผิดปกติ

• ยาที่มีผลต่อภาวะมีบุตรยากในฝ่ายชาย เช่นยา sulfasalazine ที่รักษาเรื่องโรคข้อ rheumatoid   ยาเสตียรอยด์ ยาเคมีบำบัด การใช้กัญชา โคเคนทำให้น้ำเชื้อคุณภาพแย่ลง

• อายุมากกว่า 40 ปี  การสัมผัสสารกำจัดศัตรูพืช การดื่ม แอลกอฮอล์  ภาวะอ้วน ความเครียด

 
สาเหตุมีบุตรยากจากฝ่ายหญิง

• อายุมากขึ้น

• การสูบบุหรี่ (ทำให้เพิ่มอัตราการแท้ง)

• การดื่มแอลกอฮอล์

• น้ำหนักตัวที่มากขึ้น

• โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ทำให้ท่อนำไข่ไม่ดี

• สัมผัสสารกำจัดศัตรูพืชและสัตว์

• ภาวะเครียด ซึ่งทำให้มีผลต่อกระบวนการตกไข่

• ความผิดปกติที่รังไข่ เช่น ภาวะรังไข่เสื่อมก่อนกำหนดคือหมดประจำเดือนก่อนอายุ 40 ปี กลุ่มอาการถุงน้ำในรังไข่หลายๆใบ (pcos)

• ภาวะโปรแลคตินในเลือดสูง ซึ่งมีผลต่อกระบวนการตกไข่

• โรคไทรอยด์

• ปัญหาจากท่อนำไข่ เนื้องอกที่มดลูก ภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกอยู่ผิดที่

• การใช้ยาต้านอักเสบชนิดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (nsaids) การใช้ยาแอสไพรินนานๆ

• การได้เคมีบำบัด การได้รับการฉายแสง การใช้สารเสพติด

หากไม่คุมกำเนิด 1 ปี แต่ไม่มีลูก ต้องไปตรวจกับคุณหมอนะคะ อาจมีอาการหรือสาเหตุมาจากที่คุณหมอกล่าวข้างต้น เพื่อที่จะได้รักษา แก้ไข และมีลูกน้อยได้นั่นเองค่ะ

บทความโดย
แพทย์หญิง วรประภา ลาภิกานนท์ สูตินรีแพทย์