เมนูไข่ อีกหนึ่งอาหารเสริมเด็กวัย 6-12 เดือน ที่เป็นเมนูถ้วยโปรดของเด็กอีกหลายคน เป็นจุดเริ่มต้นโภชนาการที่ดีเมื่อถึงวัยที่ลูกเริ่มอาหารเสริม
ไข่ทุกชนิดเป็นแหล่งโปรตีนและไขมันเป็นหลัก มีคาร์โบไฮเดรตน้อยมาก โปรตีนในไข่มีกรดอะมิโนที่จำเป็นสำหรับร่างกาย มีเกลือแร่วิตามินสำคัญต่างๆ ได้แก่ ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส แคลเซียม วิตามินเอ บี ดี อี นอกจากนี้ ไข่ยังให้โปรตีนที่สมบูรณ์ ช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโตของร่างกาย และสมองได้เป็นอย่างดี
มี 3 ชนิด ได้แก่ ไข่ไก่มีเนื้อนุ่มและคาวน้อยกว่าไข่เป็ด ไข่นกกระทาฟองเล็กและรสจืด และไข่เป็ดมีเนื้อหยาบและกลิ่นคาวมากกว่าไข่ไก่ ไข่แต่ละชนิดมีคุณค่าและสารอาหารที่ต่างกันออกไป หากเปรียบเทียบไข่แต่ละชนิดในปริมาณ 100 กรัมเท่ากันแล้ว
ไข่เป็ด ให้พลังงานมากที่สุดประมาณ 197 กิโลแคลอรี มีคอเลสเตอรอลน้อยที่สุดคือ 210 มิลลิกรัม มีส่วนประกอบของโปรตีน 14.4 กรัม ไขมัน 14.6 กรัม วิตามินบี1 0.29 ไมโครกรัม วิตามินบี 2 0.3 ไมโครกรัม แคลเซียม 40 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 269 มิลลิกรัม และเหล็ก 1 มิลลิกรัม
ไข่นกกระทา 161 กิโลแคลอรี มีคอเลสเตอรอลมากที่สุดถึง 508 มิลลิกรัม มีส่วนประกอบของโปรตีน 13.1 กรัม ไขมัน 11.1 กรัม วิตามินบี1 0.13 ไมโครกรัม วิตามินบี 2 0.73 ไมโครกรัม แคลเซียม 62 มิลลิกรัม และฟอสฟอรัส 224 มิลลิกรัม
ไข่ไก่ 155 กิโลแคลอรี มีคอเรสเตอรอล 427 มิลลิกรัม มีส่วนประกอบของโปรตีน 12.8 กรัม ไขมัน 10.8 กรัม วิตามินบี1 0.15 ไมโครกรัม วิตามินบี 2 0.61 ไมโครกรัม แคลเซียม 38 มิลลิกรัม ฟอสฟอรัส 230 มิลลิกรัม และเหล็ก 1.1 มิลลิกรัม
ไข่ดีเอชเอหรือไข่โอเมก้า3 เป็นไข่ที่ได้จากไก่ที่กินอาหารสูตรเติมน้ำมันปลา เฉลี่ยไข่ 1 ฟอง น้ำหนัก 50 กรัม มีดีเอชเอประมาณ 200 มิลลิกรัม จากเดิมที่ไม่มีดีเอชเลย และลดโคเลสเตอรอลจาก 215 เป็น188 มิลลิกรัม
ประโยชน์ของดีเอชเอคือ การเสริมสร้างสมองและช่วยพัฒนาเรื่องความจำ ซึ่งร่างกายสร้างสารนี้เองไม่ได้ ต้องได้รับจากอาหารที่กินเข้าไปเท่านั้น ดังนั้น ไข่ดีเอชเอจึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งของแม่ท้องและเด็กวัยขวบปีแรก
ไข่โอโอดีน เป็นไข่ที่เลี้ยงด้วยสูตรอาหารเสริมไอโอดีน เฉลี่ยไข่ 1 ฟองจะมีปริมาณไอโอดีน 100 ไมโครกรัม ซึ่งเพียงพอสำหรับความต้องการของเด็กที่ต้องการวันละ 70-100 ไมโครกรัม และสารไอโอดีนช่วยพัฒนาการเรียนรู้ของเด็กและสมองได้ค่ะ
ไข่ปลอดสารหรือไข่ออร์แกนิก ไข่แดงมีสีเหลืองธรรมชาติ ไม่มีการฉีดสารเร่ง ส่วนไข่ขาวก็ไม่คาวจัด เพราะแม่ไก่ได้รับอาหารที่ไม่มียาปฏิชีวนะ โดยอาหารที่เลือกให้แม่ไก่ทำมาจากข้าวโพด กากถั่วเหลือง รำข้าว ปลาป่น น้ำสมุนไพรชีวภาพ และเลี้ยงแม่ไก่ปล่อยในฟาร์มแบบธรรมชาติ เน้นทำให้ไก่อารมณ์ดี
การที่ไข่เหล่านี้มีสารอาหารที่ต่างกันเพิ่มมาจากสารอาหารปกตินั้นขึ้นอยู่กับสูตรอาหารที่ใช้เลี้ยงไก่ ซึ่งสารอาหารที่เพิ่มขึ้นทำให้ไข่ทางเลือกเหล่านี้จะมีราคาสูงแตกต่างกันไปด้วยค่ะ
สำหรับในเด็กวัยขวบปีแรก ปริมาณคอเลสเตอรอลในไข่ไม่ใช่ปัญหา เพราะคอเลสเตอรอลมีส่วนสำคัญต่อการเจริญเติบโตของร่างกาย เป็นส่วนประกอบของเยื่อหุ้มเซลล์โดยเฉพาะที่สมอง ไขสันหลังและตับ อีกทั้งยังเป็นแหล่งกำเนิดน้ำดีและฮอร์โมนสเตียรอยด์
การเริ่มอาหารโปรตีนในเด็ก 6 เดือนถึงขวบปีแรก ส่วนมากเริ่มให้กินไข่ เนื้อสัตว์ไขมันต่ำ เพราะไข่เป็นอาหารโปรตีนที่สมบูรณ์ มีกรดอะมิโนที่จำเป็นครบถ้วน หาซื้อได้ง่าย
วัย 6-7 เดือน ควรเริ่มด้วยไข่แดงก่อนประมาณ 1- 2 ช้อนชา หรือประมาณ 1 ใน 4 ของไข่แดง 1 ฟอง เพื่อทดสอบเรื่องภูมิแพ้และการย่อยโปรตีน
วัย 8-9 เดือน เพิ่มเป็น ½ ฟอง
วัย 10 เดือนขึ้นไป เมื่อลูกไม่แพ้สามารถเพิ่ม
เมื่อลูกอายุครบ 1 ปี จึงค่อยเริ่มให้กินไข่ขาวได้ เพื่อป้องกันการแพ้โปรตีนจากไข่ขาวค่ะ
ส่วนผสม
ข้าวกล้องงอกสุก 2 ช้อนโต๊ะ
ผักกาดขาวหั่นฝอย 2 ช้อนโต๊ะ
ไข่แดง 1 ฟอง
น้ำซุปไก่ 2 ถ้วย
วิธีทำ
ต้มข้าวกล้องงอกสุก ผักกาดขาว และน้ำซุปจนผักสุก ใส่ไข่แดงคนให้สุก เทใส่โถปั่นจนละเอียด
Tips
- ผักกาดขาวเป็นผักมีรสหวานทำให้ซุปมีรสหวานธรรมชาติ
- เมื่อลูกน้อยคุ้นกับไข่แดง คุณแม่สามารถเพิ่มโปรตีนจากเนื้อสัตว์อื่นทีละอย่าง เพื่อสังเกตเรื่องการแพ้และการย่อยได้ค่ะ
ส่วนผสม
ข้าวกล้องงอกหุงสุก 2 ช้อนโต๊ะ
ไข่แดง 1 ฟอง
บร็อกโคลีสับ 1 ช้อนโต๊ะ
หอมใหญ่สับ 1 ช้อนโต๊ะ
แครอตสับ 1 ช้อนโต๊ะ
แอบเปิ้ลสับ 1 ช้อนโต๊ะ
น้ำซุปไก่ 2 ถ้วย
เนย 1 ช้อนชา
วิธีทำ
ผัดหอมใหญ่กับเนยด้วยไฟอ่อนจนสุกเหลือง ใส่แครอตบรอกโคลี แอบเปิ้ล และน้ำซุปไก่1/2 ถ้วย ผัดพอสุกใส่ข้าวกล้องงอกสุกและน้ำซุปที่เหลือ ตุ๋นไฟอ่อนจนข้าวสุกเปื่อย จึงใส่ไข่แดงลงกวนจนไข่แดงสุก
Tips :
- ข้าวกล้องงอกที่หุงสุกใช้ส้อมยีบดข้าวให้แหลก เมื่อใส่ลงตุ๋นกับแครอต และบร็อกโคลีช่วยลดเวลาในการตุ๋น
- คุณแม่สามารถเติมอกไก่บดหรือตับไก่บด 1 ช้อนโต๊ะ เพื่อเพิ่มโปรตีน
ส่วนผสม
ไข่แดง 1 ฟอง
ฟักทองนึ่งสุกยี 1 ช้อนโต๊ะ
ขนมปังตัดขอบหั่นเต๋าเล็ก 1 ช้อนโต๊ะ
ไก่สับ 1 ช้อนโต๊ะ
เนยละลาย 1 ช้อนชา
วิธีทำ
ไก่สับใส่กระทะรวนน้ำพอสุก ใส่ฟักทองสุกผัดให้เข้ากัน พักไว้ตอกเอาเฉพาะไข่แดงใส่ถ้วย เติมน้ำ 2 ช้อนโต๊ะ ตีให้ไข่แดงฟู ใส่เนยละลายคนให้เข้ากันกระทะแบนตั้งไฟอ่อน เทไข่แดงที่เตรียมไว้แผ่เป็นแผ่นกลม ใส่ฟักทองที่ผัดไว้ โรยหน้าด้วยขนมปังหั่นเต๋า ม้วนไข่ด้านหนึ่งเข้าหาตัวเป็นท่อนกลม
Tips :
- เมนูนี้ใช้ไฟอ่อนเพื่อให้ไข่สุกนุ่ม ส่วนขนมปังให้โรยขณะที่ไข่ยังสุกไม่หมด
- ลูกวัย 10-12 เดือน ที่มือเริ่มหยิบจับของ อาจให้ไข่ม้วนชิ้นเล็กสำหรับหัดให้ลูกใช้มือหยิบจับได้
ที่ปรึกษาทางโภชนาการ : คุณกิ่งกมล กิตติภูมิวงศ์ นักโภชนาการ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์ อินเตอร์เนชั่นแนล