อาหารต้มตุ๋น เป็นหนึ่งในกรรมวิธีปรุงอาหารเสริมให้ลูกวัย 6 เดือนขึ้นไป เพราะอาหารจะเปื่อย นิ่ม ย่อยง่าย สารอาหารยังอยู่คงเกือบครบถ้วนอีกด้วย
การตุ๋นจะช่วยรักษาคุณค่าของสารอาหารไว้ได้เกือบครบถ้วน โดยสารอาหารที่สำคัญจากเนื้อสัตว์ ผักชนิดต่างๆ จะยังคงอยู่ในน้ำที่ตุ๋นอาหาร ที่สำคัญ และการตุ๋นยังเป็นการปรุงที่ไม่ใช้น้ำมัน จึงทำให้เมนูที่ได้จากการปรุงแบบนี้ไม่มันเลี่ยน ลูกน้อยไม่เสี่ยงต่อภาวะอ้วนด้วย
การต้มเป็นวิธีปรุงอาหารในน้ำที่ให้อุณหภูมิถึงจุดน้ำเดือด และใช้เวลาไม่นาน ขณะที่การตุ๋นใช้อุณหภูมิต่ำกว่าจุดเดือด ใช้เวลานานกว่า และส่วนมากจะปรุงรสแล้วจึงตุ๋น เพื่อให้รสชาติเข้าเนื้ออาหาร แถมยังเป็นวิธีที่ทำให้สารอาหารและเกลือแร่ในเนื้อสัตว์ละลายออกมา เพิ่มรสชาติและคุณค่าทางโภชนาการได้อีกด้วย เช่น การตุ๋นกระดูกหมู อาหารสำหรับเด็กที่สะดวกและง่ายมักจะเป็นการต้มเช่นต้มจืดต่างๆ การตุ๋นอาหารสำหรับเด็กที่เราคุ้นเคยคือ ข้าวตุ๋น ซุปหมูตุ๋น หรือซุปฟักตุ๋น
เทคนิคต้มตุ๋นง่ายทันใจ
วัตถุดิบที่นำมาต้ม ถ้าเป็นเนื้อสัตว์ประเภทปลา จะเหมาะสำหรับการต้ม เพราะช่วยประหยัดเวลาในการทำ แถมยังเป็นเมนูที่ปรุงให้เด็กได้ทุกวัย ถ้าใช้เนื้อหมูควรเลือกหมูสันใน หรือเนื้อสันในไก่หั่นชิ้นเล็ก ก็เหมาะสำหรับการต้มที่ใช้เวลาน้อย หากต้มนานเกินไปจะทำให้น้ำจากเนื้อสัตว์ละลายออกมาในน้ำซุป ทำให้รสชาติของเนื้อหมูหรือไก่ไม่อร่อย
สำหรับวัตถุดิบที่เหมาะแก่การนำมาตุ๋น นิยมใช้เนื้อสัตว์ที่มีเอ็นหรือติดกระดูก หรือปลาทั้งตัว ซึ่งต้องใช้เวลาในการเคี่ยว เพื่อให้โปรตีนที่มีคลอลาเจนหรือเจลาตินละลายในน้ำซุป แม่ๆ สังเกตได้จากลักษณะคล้ายวุ้นเด้งดึ๋งเมื่อนำไปแช่เย็น การตุ๋นเนื้อที่ติดกระดูกหรือปลาทั้งตัวนั้น หากนำซุปมาให้เด็กกิน ควรกรองด้วยกระชอนตาถี่หรือผ้าขาวบาง ป้องกันเศษกระดูกติดคอ วัตถุดิบที่นำมาตุ๋น เช่น เนื้อน่องลาย ซี่โครงหมูอ่อน ปลาทู ไก่อ่อน หมูติดเอ็น เนื้อติดเอ็น
ส่วนอุปกรณ์ที่ช่วยให้การต้มใช้เวลาไม่มาก ควรใช้หม้อที่มีฝาปิด เพราะจะทำให้น้ำเดือดเร็ว สำหรับวัสดุที่เป็นหม้อต้ม หากเป็นหม้อทองแดงเคลือบสแตนเลส หรือกระเบื้องทนความร้อนก็จะประหยัดเวลาได้มากขึ้น
ในการตุ๋น หากมีหม้อแรงดันก็จะประหยัดเวลาจากปกติ 3-4 ชั่วโมง เหลือเพียง 20-30 นาที และหากมีหม้อตุ๋นไฟฟ้า ก็จะช่วยให้ไม่ต้องกังวลเรื่องของการตุ๋นแล้วน้ำจะแห้งจนอาหารติดก้นหม้อ
ขอแนะนำ 3 เมนูต้มตุ๋นที่ทั้งอร่อยและมีประโยชน์สำหรับลูกวัย 6 เดือนขึ้นไป
ต้มปลาผักสามสหาย
ส่วนผสม
-ปลาแซลมอนหั่นสี่เหลี่ยมเล็ก ½ ถ้วย
-น้ำซุปไก่ 2 ถ้วย
-แครอตหั่นบางใช้พิมพ์กดเป็นรูปดาวหรือดอกไม้ ¼ ถ้วย
-ขึ้นฉ่ายหั่นฝอย 1 ช้อนโต๊ะ
-หอมใหญ่หั่นสับ ¼ ถ้วย
-เกลือป่นเล็กน้อย
-ซีอิ๊วขาว 1 ช้อนชา
วิธีทำ
1.เทน้ำซุปไก่ใส่หม้อ ใส่หอมใหญ่และแครอตตามลงไป ต้มให้สุกนิ่ม ปรุงรสด้วยเกลือป่นเล็กน้อย
2.ใส่ปลาแซลมอนลงต้ม จนน้ำซุปเดือดอีกครั้ง ปลาสุกพอดี โรยขึ้นฉ่ายฝอย ปรุงรสซีอิ้ว พร้อมเสิร์ฟ
Tip :
- ช่วงต้มน้ำซุปกับหอมใหญ่และแครอตควรใช้ไฟอ่อน ปิดฝาหม้อ เพื่อให้ผักสุกเปื่อยนิ่ม พอน้ำซุปเดือดจึงใส่ปลา ใช้ไฟแรง ไม่ต้องปิดฝาหม้อน้ำซุปจะไม่ขุ่น เมนูนี้เหมาะสำหรับเด็กทุกวัย
- ขึ้นฉ่ายและหอมใหญ่เป็นผักที่มีกลิ่นเข้ากับปลาได้ดีช่วยทำให้มีกลิ่นหอมไม่เหม็นคาวปลา
- ส่วนแครอตมีเบต้าแคโรทีน เป็นโปรวิตามินเอบำรุงสายตา และผิวหนัง
ซุปตุ๋นผักสายรุ้ง
ส่วนผสม
-แครอตหั่นเต๋าเล็ก ¼ ถ้วย
-บร็อกโคลีต้มหั่นแยกเป็นดอกเล็ก 1 ช้อนโต๊ะ
-หอมใหญ่สับ 1 ช้อนโต๊ะ
-มะเขือเทศแยกเมล็ดออกหั่นสี่เหลี่ยมเล็ก 1 ช้อนโต๊ะ
-มันฝรั่งหั่นเต๋าเล็ก ¼ ถ้วย
-ฟักทองหั่นเต๋า ¼ ถ้วย
-กะหล่ำปลีม่วงหั่นเส้นฝอย 1 ช้อนโต๊ะ
-น่องไก่เล็ก 6 น่อง
-น้ำซุปไก่ 4 ถ้วย
-เกลือป่นเล็กน้อย
-น้ำมันถั่วเหลือง 2 ช้อนชา
วิธีทำ
อุ่นน้ำซุป 4 ถ้วยในเตาไมโครเวฟใช้เวลา 2 นาที จากนั้นเทน้ำซุปใส่หม้อตุ๋นไฟฟ้า ใส่เครื่องปรุงทั้งหมดในหม้อตุ๋น แล้วปิดฝา ใช้เวลาตุ๋น 45 นาที หรือตุ๋นให้ผักสุกนิ่มตามต้องการ
Tip : ซุปตุ๋นผักนี้เป็นการฝึกให้เด็กรับประทานผักได้หลากหลาย คุณแม่อาจเล่าเรื่องรุ้งกินน้ำซึ่งมีสีเจ็ดสีสวยงาม เมื่อรวมสีเจ็ดสีเข้าด้วยกันเป็นแสงอาทิตย์สีขาว ทำให้โลกสว่างไสว
ต้มจืดฟักกับแตง
ส่วนผสม
- ฟักเขียวหั่นชิ้นสี่เหลี่ยมขนาด 1 นิ้ว 1 ถ้วย
- แตงร้านปอกเปลือกหั่นชิ้นสี่เหลี่ยม ½ ถ้วย
- แครอตผ่าซีกหั่นขวางเป็นแผ่นบาง ¼ ถ้วย
- น่องไก่เล็ก 6 น่อง
- ซีอิ้วขาว 3 ช้อนชา
- เกลือป่นเล็กน้อย
- กระเทียมกลีบใหญ่ 4 กลีบ
- รากผักชี 3 ราก
วิธีทำ
นำเครื่องปรุงทุกอย่างใส่หม้อ เติมน้ำ 4 ถ้วย ยกหม้อตั้งเตา พอเดือดช้อนฟองออกเพื่อให้น้ำซุปใส หรี่ไฟอ่อนตุ๋นต่อ 30 นาที หรือจนผักสุกนิ่มตามต้องการ
Tip :
- สำหรับเด็ก 6 เดือน การเริ่มอาหารเสริมตามวัย ซุปฟักใสๆ เหมาะสำหรับป้อนฝึกการกินอาหารทางปากที่ไม่ใช่นม นอกจากนี้ซุปฟักยังเป็นซุปผักที่เหมาะกับเด็กทุกวัย รวมทั้งผู้ใหญ่และวัยสูงอายุ
- เนื้อฟักและแตงใช้ช้อนหรือส้อมบดละเอียดตักป้อนปลายช้อน
ที่ปรึกษาทางโภชนาการ : กิ่งกมล กิตติภูมิวงศ์ นักโภชนาการ โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์อินเตอร์เนชั่นแนล