งานบ้านตามวัย ฝึกวินัยและพาลูก Out จอ

แม่ ๆ อย่าเพิ่งมองว่าการให้ลูกทำงานบ้านเป็นเรื่องไกลตัวหรืองานบ้านเป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่เท่านั้น เพียงเพราะเด็ก ๆ ยังรับผิดชอบอะไรไม่ได้ แต่ในความเป็นจริงแล้วเด็ก ๆ สามารถทำงานบ้านได้ค่ะ เพียงแต่ต้องเลือกที่เหมาะสมกับวัยของเขาด้วย

ประโยชน์ของการให้ลูกทำงานบ้าน

1. ฝึกความรับผิดชอบ

เด็ก ๆ ได้รู้จักหน้าที่ และการทำหน้าที่ของตนเอง เป็นการฝึกให้รับผิดชอบในขอบข่ายที่ตนเองทำได้ โดยเริ่มต้นพ่อแม่ควรให้ลูกรับผิดชอบของใช้ส่วนตัว หรือพิจารณาจากความสามารถของลูก เช่น ให้ลูกเก็บของเล่นใส่ตะกร้าหลังเล่นเสร็จ ถอดเสื้อผ้าลงตะกร้าสำหรับซัก ช่วยพับผ้าก่อนเก็บเข้าตู้ เช็กโต๊ะเองเมื่อลูกทำน้ำหก เป็นต้น

2. ได้ฝึกทักษะการจัดการ และการพึ่งพาตนเอง  

การทำงานบ้านช่วยให้เด็กเข้าใจกระบวนการทำงานต่าง ๆ จนเป็นระบบที่ดี รู้จักลำดับความสำคัญของงานแต่ละอย่าง เข้าใจความยากง่ายของแต่ละงานซึ่งต้องอาศัยการฝึกฝนให้เชี่ยวชาญ เช่น การล้างจาน จะต้องเขี่ยเศษอาหารออกจากภาชนะก่อน จากนั้นล้างด้วยน้ำเปล่า ขัดด้วยฟองน้ำกับน้ำยาล้างจาน ล้างน้ำเปล่า 2-3 รอบจนสะอาด ผึ่งหรือเช็ดให้แห้งแล้วเก็บเข้าชั้น เป็นต้น

3. ส่งเสริมพัฒนาการของกล้ามเนื้อมัดเล็ก

การทำงานบ้านต้องมีการเครื่องไหวร่างกาย มือ แขน ขา กล้ามเนื้อมัดเล็ก กล้ามเนื้อมัดใหญ่ มือ และตา ทำงานประสานกัน ยิ่งมีการขยับร่างกายใช้มือทำงานบ้านบ่อย ๆ ก็จะยิ่งแข็งแรงมากขึ้น เช่น การพับผ้า ต้องใช้ทั้งนิ้วมือ ข้อมือ แขน และสายตาในการเล็งขอบผ้าให้ทบตรงกัน แม้จะเป็นงานง่าย ๆ สำหรับผู้ใหญ่แต่กับเด็ก ๆ นั้น นับเป็นความท้าทายอย่างหนึ่งเลย

4. ส่งเสริม EF

เด็กจะทำงานบ้านที่ได้รับมอบหมายเสร็จต้องอาศัยความจำเพื่อนำไปใช้งาน (working memory) ความอดทน รู้จักยับยั้งชั่งใจ (inhibitory control) ต้องจดจ่อใส่ใจกั้บงานที่ทำ รู้จักคิดริเริ่มและวางแผนงาน วิเคราะห์และแก้ปัญหาที่เกิดขึ้น จนสำเร็จตามเป้าหมาย งานบ้านทุกชนิดฝึกให้เด็กเกิดคุณลักษณะเป็นคนมีความรับผิดชอบและแก้ปัญหาเป็น

5. พาลูกห่างจอ 

การทำงานบ้านแต่ละครั้งใช้เวลาตั้งแต่ 10 นาทีขึ้นไปจนถึงหลักชั่วโมง ตามความยากง่าย ทำให้เด็ก ๆ โฟกัสกับงานที่ได้รับมอบหมายมากกว่าจดจ่อกับหน้าจอ นอกจากเป็นการพักสายตาจากหน้าจอแล้วยังช่วยให้เด็กได้ยืดเหยียดไม่เนือยนิ่ง

6. งานบ้านสร้างตัวตนให้ลูก

การทำงานบ้านสร้าง Self-esteem ให้ลูก เพราะทุกครั้งที่ลูกทำงานบ้านเสร็จมันจะเป็นความสำเร็จที่จากการลงมือทำ แม้จะเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่ลูกจะรู้สึกภาคภูมิใจ รู้จักคุณค่าของตนเอง เกิดความภาคภูมิใจในตนเอง รู้จักตัวตนและเกิดการนับถือตนเอง ซึ่งสิ่งเหล่านี้เป็นพื้นฐานสำคัญของทักษะชีวิตเมื่อต้องอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคม 

โดยพ่อแม่สามารถฝึกให้ลูกทำงานบ้านที่เหมาะสมตามวัยได้ดังนี้ 

ช่วงวัยที่ 1 เด็กอายุ 2 – 3 ขวบ

• ฝึกให้เก็บของเล่นเอง (ในขั้นตอนนี้พ่อแม่อาจจะช่วยสอนวิธีการเก็บไปด้วย)
• เก็บจานอาหารของตัวเองเมื่อกินเสร็จแล้ว
• นำเสื้อผ้าที่จะซักไปใส่ไว้ในตะกร้า
• ช่วยปัดฝุ่นเครื่องใช้ในบ้าน 
• เก็บหนังสือเข้าชั้น

ช่วงวัยที่ 2 เด็กอาย 4 – 5 ปี

• ให้อาหารสัตว์เลี้ยง
• รดน้ำต้นไม้
• จัด-เก็บ โต๊ะกินข้าว 
• ช่วยทำกับข้าว
• ปัดฝุ่น กวาดบ้าน ในบางจุดที่สามารถทำได้ง่าย ๆ
• ฝึกเก็บที่นอน
• แยกผ้าก่อนซัก
• พับผ้าเก็บเข้าตู้ 

ช่วงวัยที่ 3 เด็กอายุ 6 – 8 ปี

• ช่วยจัด-เก็บโต๊ะอาหาร
• ช่วยเตรียมอาหาร
• ทำกับข้าวง่าย ๆ 
• กวาดบ้าน ถูบ้าน ดูดฝุ่น
• ล้างจาน (ช่วงแรกอาจะเริ่มให้รับผิดชอบล้างจานของตัวเองก่อน)
• ช่วยเก็บขยะรอบ ๆ บ้าน
• ช่วยล้างรถ
• ถอนหญ้า

ช่วงวัยที่ 4 เด็กอายุ 9 – 11 ปีขึ้นไป

• ทำความสะอาดกรงสัตว์เลี้ยง หรือพาสุนัขไปเดินเล่น
• เปลี่ยนผ้าปูที่นอน
• ซักผ้า 
• ตัดหญ้า 
• ทำกับข้าว 
• ทำความสะอาดห้องนอนตนเอง 
• ทำความสะอาดบ้าน
• แยกขยะ 
• ล้างห้องน้ำ 

 
การฝึกให้ลูกน้อยได้รับผิดชอบหน้าที่ด้วยงานบ้านเล็ก ๆ น้อย ๆ เหล่านี้ ก็เปรียบเสมือนการมอบหน้าที่ให้เขาดูแลรับผิดชอบ เมื่อเขาสามารถทำได้สำเร็จลุล่วง นั่นก็หมายความว่าเป็นการฝึกให้เขารู้จักรับผิดชอบในหน้าที่ตน และรู้จักช่วยแบ่งเบาภาระในครอบครัวอีกทางหนึ่งด้วยค่ะ

อ้างอิง : 

https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/household-chores/

งานบ้านที่เด็กช่วยได้ในแต่ละวัย