ยาแก้ไอสำหรับเด็ก เลือกอย่างไรดี

การไอ เป็นปฏิกิริยาหนึ่งที่ร่างกายใช้ตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมที่ทำให้ระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ เช่น สูดดมฝุ่น ควัน เกสรดอกไม้ มีการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอย่างฉับพลัน พูดคุยเสียงดังจนทำให้รู้สึกเจ็บคอ หรือมีการติดเชื้อในทางเดินหายใจ เป็นต้น  

ปกติแล้วเมื่อเด็กมีอาการไอจะต้องปรึกษาเภสัชกรก่อนเพื่อเลือกยาที่ถูกต้อง ซึ่งข้อมูลที่เภสัชกรจะถามก็คือ อายุของลูก น้ำหนักตัว บางคนจะซักถามถึงอาการไอด้วย จากนั้นจึงจะจัดยาและแนะนำวิธีการใช้ให้อย่างละเอียด

ทั้งนี้ยาแก้ไอสำหรับเด็กเป็นเพียงตัวช่วยบรรเทาอาการ ไม่ได้รักษาที่ต้นเหตุ ยาบางชนิดไม่ควรใช้ในเด็ก เช่น Acetylcysteine เพราะต้องระวังในผู้ป่วยโรคหอบหืด หรือยาที่มีฤทธิ์กดอาการไอ เช่น Dextromethorphan เพราะอาจเกิดอาการข้างเคียงและเป็นอันตรายต่อเด็กได้ ดังนั้นก่อนซื้อยาแก้ไอเด็กให้ลูก พ่อแม่ต้องทราบสาเหตุการไอของลูกก่อน ซึ่งสามารถสังเกตได้จากลักษณะของการไอ  

1. ไอเนื่องจากหวัด ลูกอาจมีไข้ น้ำมูกไหล ระคายคอ และไอได้ ปกติแล้วเมื่อหวัดหาย อาการไอก็จะหายตามไปด้วย

2. ไอมีเสมหะด้วย อาจเกิดจากหลอดลมอักเสบ หรือมีการติดเชื้อ

3. ไอก้องๆ อาจบ่งถึงการอักเสบที่ท่อลมขนาดใหญ่ เช่น ที่กล่องเสียง หรือไอจนติดเป็นนิสัย

4. ไอแล้วเสียงแบบหมาเห่า อาจเกิดจากโรคครูป (Croup) อาการติดเชื้อทางเดินหายใจ ทำให้เกิดการอักเสบ บวมที่กล่องเสียงและหลอดลม สาเหตุของภาวะอุดกั้นทางเดินหายใจส่วนบนเฉียบพลัน

5. ไอต่อเนื่องกันเป็นชุดๆ อาจสำลักสิ่งแปลกปลอม การติดเชื้อคลามัยเดีย เชื้อไอกรน

6. ไอมากเวลากลางคืน อาจเป็นไซนัสอักเสบหรือโรคหอบหืด

7. ไอในตอนเช้า อาจเกิดจากโรคหลอดลมโป่งพอง

8. ไอเพราะเจ็บคอ เพราะชอบพูดคุยนเสียงดัง ชอบร้องตะโกน หรือร้องกรี๊ด  

เลือกยาแก้ไอแบบไหนให้ลูกดี

1. เลือกยาแก้ไอเด็กให้ตรงกับอาการ คือ ถ้าไอแบบมีเสมหะ กับไม่มีแสมหะกรณีที่ลูกไอแบบมีเสมหะเหนียว ควรใช้ยาแก้ไอที่ช่วยละลายเสมหะเพื่อให้ลูกสบายคอหายใจสะดวกขึ้น ถ้ามีอาการไอแบบแห้ง ๆ หรือไม่มีเสมหะ ใช้เพียงยาระงับอาการไอก็พอ

2. เลือกยาแก้ไอชนิดน้ำ เพราะกินง่ายกว่าชนิดเม็ด เหมาะกับเด็กที่ไม่ชอบกินยา เพราะยาน้ำกลืนง่ายกว่า

3. ควรเลือกยาแก้ไอเด็กที่มีส่วนผสมของน้ำตาลให้น้อยที่สุด หรือปราศจากน้ำตาลเลยได้ก็ดีค่ะ

4. ยาแก้ไอเด็กไม่ควรมีแอลกอฮอล์เป็นส่วนผสม

นอกจากนี้ เอกสารกำกับยาเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะจะมีรายละเอียดเกี่ยวกับข้อบ่งใช้ยาชนิดนั้น ๆ คุณพ่อคุณแม่ต้องอ่านเอกสารให้ถี่ถ้วนก่อนให้ลูกกินยาแก้ไอเสมอค่ะ