ทำอย่างไรเมื่อต้องพาลูกเล็กไปพบทันตแพทย์เด็กครั้งแรก

เมื่อ ฟันซี่แรก ของลูกขึ้น พ่อแม่ต้องพาลูกไปหาหมอฟัน แต่จะทำอย่างไรเมื่อต้องพาลูกเล็กไปพบทันตแพทย์เด็กครั้งแรก

สุขภาพช่องปากและฟันน้ำนมที่ดี จะช่วยให้การเคี้ยวอาหารละเอียด ช่วยการออกเสียง เป็นแนวสำหรับการขึ้นของฟันแท้ สร้างรอยยิ้มที่มั่นใจ ส่งเสริมพัฒนาการทางอารมณ์และสังคมของเด็กได้ไม่น้อย นอกจากนี้การไม่มีฟันผุและโรคในช่องปากยังช่วยประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายของพ่อแม่อีกด้วย

สมาคมทันตกรรมเด็ก ส่งเสริมให้มีการดูแล ทำความสะอาดช่องปากตั้งแต่เป็นทารก และควรหาโอกาสพาลูกไปพบทันตแพทย์เมื่อฟันซี่แรกขึ้นมาในช่องปากหรืออายุไม่เกิน 1 ขวบค่ะ แต่ก่อนที่จะพาลูกไปหาหมอฟันนั้น ต้องมีการเตรียมตัวของทั้งพ่อแม่และลูกน้อยวัยเริ่มต้นฟันน้ำนมด้วย

เตรียมตัว คุณพ่อ คุณแม่

• ทัศนคติที่ดีต่อการดูแลช่องปาก เป็นด่านแรกที่พ่อแม่จะเปิดใจรับข้อมูลและนำไปปฏิบัติ เพื่อให้ลูกรู้จักวิธีการป้องกันฟันผุ ซึ่งการมีฟันแข็งแรง ไม่มีโรคในช่องปากจะส่งผลให้ลูกมีสุขภาพที่ดีตามมา แต่หากพ่อแม่ทัศนคติไม่ดี เช่น ถ้าคิดว่า “ช่างเถอะ ฟันน้ำนมผุได้เดี๋ยวก็หลุด” แต่ถ้าเด็กๆ ต้องปวดฟัน คราวนี้ ไม่ใช่เรื่องง่ายแน่ๆ ค่ะ

• ไม่ส่งผ่านความกังวลจากพ่อแม่สู่ลูก ประสบการณ์เดิมของพ่อแม่อาจจะไม่เหมือนกับประสบการณ์ใหม่ของลูก เด็กแต่ละคน ในแต่ละวัย จะตอบสนองต่อสถานการณ์เดียวกันในรูปแบบต่างๆ กันได้ เด็กเล็กๆ บางคนอ้าปากเองได้กว้าง ไม่งอแง ยอมให้คุณหมอตรวจง่ายๆ ในขณะที่บางคนอาจจะต่อต้านและร้องไห้มาก ไม่สามารถให้ความร่วมมือกับหมอฟันได้ สถานการณ์แบบนี้เกิดขึ้นได้

• พ่อแม่ไม่ต้องกังวลหมอฟันจะพิจารณาเลือกวิธีการดูแลหรือวิธีช่วยปรับพฤติกรรมในการทำฟันให้เหมาะสมกับเด็กๆ แต่ละคนค่ะ เพื่อลดความกลัวของลูก พ่อแม่ต้องไม่เล่าประสบการณ์ไม่ดีในการทำฟันของตนเองมาขู่เด็กๆ หรือพูดถึงคุณหมอฟันในแง่ลบ เช่น ถ้าไม่แปรงฟันนะ จะพาไปให้หมอถอนฟันให้หมดเลย

• เตรียมหาทันตแพทย์เฉพาะทางสำหรับเด็ก คุณหมอฟันด้านนี้จะได้รับการฝึกอบรมเรื่องการดูแลสุขภาพช่องปากของเด็กตั้งแต่แรกเกิดจนพัฒนาสู่ช่วงวัยรุ่น ให้การดูแลจัดการพฤติกรรมเด็กตามช่วงวัย เฉพาะบุคคลอย่างเหมาะสม

เตรียมตัวเด็กๆ

• 
  ใช้สื่อเป็นตัวช่วย ปัจจุบันมีสื่อมากมายที่ใช้ส่งเสริมเด็กๆ เรื่องการไปหาหมอฟัน จะเลือกเป็นหนังสือนิทานภาพที่มีเนื้อหาง่ายๆ หรือการ์ตูนเรื่องสั้น เพื่อให้เห็นตัวอย่างก่อนไป หรือเด็กที่ชอบเล่นบทบาทสมมติพ่อแม่สามารถเล่นเป็นหมอฟันสลับกันตรวจฟันกับลูก หรือลูกเล่นตรวจฟันให้กับตุ๊กตา ก็น่าสนุกนะคะ

• เลือกช่วงเวลานัดหมาย เรื่องนี้สำคัญมากค่ะ ให้พยายามเลือกเวลาที่เด็กๆ ไม่ง่วง ไม่หิว ไม่หงุดหงิด และไม่เหนื่อย ลองสังเกตลูกของเราว่าช่วงไหนของวันที่เขาอารมณ์ดี อยากให้นัดทันตแพทย์ในช่วงเวลานั้นค่ะ

• เอาของเล่นตุ๊กตาที่ชอบติดไปคลินิกได้ เพื่อช่วยให้ลูกผ่อนคลาย ไม่เครียด

เมื่อไปพบ ทันตแพทย์ ครั้งแรก !! เราจะเจอกับอะไรบ้าง

• แน่นอนว่า จะเจอกับคุณหมอ ทันตแพทย์ เฉพาะทางสำหรับเด็ก ที่นัดหมายไว้

• ควรไปก่อนเวลานัดเล็กน้อย เพื่อทำความคุ้นเคยกับสถานที่

• พูดคุยแลกเปลี่ยนกับคุณหมอเกี่ยวกับสุขภาพช่องปากเด็ก เช่น สาเหตุการเกิดฟันผุในเด็กเล็ก มื้อการกินอาหารและนม การทำความสะอาดช่องปาก การขึ้นของฟัน และการเรียงฟัน

• สถานที่และห้องตรวจ ส่วนมากเตียงตรวจจะเป็นเตียงทำฟันปกติที่ผู้ใหญ่ใช้กัน แต่คุณหมอจะปรับเปลี่ยนท่าทางการตรวจให้สมกับวัยและ สรีระของเด็ก

• ตรวจช่องปากและฟัน สำหรับเด็กเล็กๆ ผู้ปกครองจะช่วยอุ้มเพื่อตรวจ ลูกอาจจะร้องไห้บ้างแต่ไม่ต้องกังวลนะคะคุณหมอจะใช้เวลาตรวจเพียงสั้นๆ และไม่เจ็บ หรืออาจจะมีงานง่ายๆ เช่น การทำความสะอาดฟัน

• การชมเชยและให้รางวัลเด็กๆ บ้าง ก็จะช่วยส่งเสริมความมั่นใจในการหาหมอครั้งต่อๆ ไปได้ แต่อย่าให้รางวัลเป็นขนมหวานเลยค่ะ

• การนัดหมายครั้งต่อไป จะบ่อยแค่ไหน ขึ้นกับความเสี่ยงที่จะเกิดฟันผุ หรือมีสิ่งที่คุณหมอต้องติดตามใกล้ชิดหรือไม่

• โดยทั่วไปจะนัดติดตาม ทุก 6 เดือน

โรคฟันผุ เป็นโรคที่เราสร้างขึ้นเอง ดังนั้นเราจึงป้องกันมันได้ มาสร้างสุขภาพช่องปากที่ดีให้ลูกกันนะคะ

รักลูก Community of The Experts

ทพญ.ทยาวีร์ ลิ่มสุวรรณ์
ทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านทันตกรรมเด็ก