Q: คุณหมอครับ ขอคุณหมอช่วยอธิบายเรื่องช่วงชั้นพัฒนาการของเด็กเมื่อเทียบกับพ่อแม่อีกครั้งได้มั้ยครับ?

 
A: ตอนที่เราเกิด เป็นทารก สมมติว่าพ่อแม่อายุ 30 ปี ท่านอายุมากกว่าเรา 30 เท่า เราอยู่คนละช่วงชั้นของพัฒนาการ เรามีหน้าที่คนละอย่างที่ต้องทำ
 
ตอนที่เราอายุ 10 ขวบ เป็นเด็กโต ท่านอายุ 40 ปี ท่านอายุมากกว่าเรา 4 เท่า เรายังคงอยู่คนละช่วงชั้นของพัฒนาการ เรามีหน้าที่คนละอย่างที่ต้องทำ
 
ตอนที่เราอายุ 15 ปี เป็นวัยรุ่น ท่านอายุ 45 ปี ท่านอายุมากกว่าเราเหลือ 3 เท่า แต่เรายังคงอยู่คนละช่วงชั้นของพัฒนาการ เรามีหน้าที่คนละอย่างที่ต้องทำ
 
ตอนที่เราอายุ 20 ปี เป็นผู้ใหญ่ตอนต้น ท่านอายุ 50 ปี  ท่านอายุมากกว่าเราเหลือ 2 เท่าครึ่งแล้ว แต่เรายังคงอยู่คนละช่วงชั้นของพัฒนาการ  เรามีหน้าที่คนละอย่างที่ต้องทำ
 
ตอนที่เราอายุ 30 ปี เป็นผู้ใหญ่ตอนต้น ท่านอายุ 60 ปี  ท่านอายุมากกว่าเราเหลือ 2 เท่า  ตอนนี้เราอยู่ในช่วงชั้นเดียวกัน   
 
ว่าที่จริงตอนที่เราอายุ 25 ปี ท่านอายุ 55 ปี เราก็อยู่ในช่วงชั้นเดียวกันอย่างสมบูรณ์แล้ว คือเป็นผู้ใหญ่ adult เหมือนกัน  เรามีหน้าที่ทางจิตวิทยาเดียวกัน  นั่นคือดูแลครอบครัว ทำงาน และหาเงิน เรียกว่า intimacy &generativity เราเป็นมนุษย์กลุ่มเดียวกัน  ไม่เหมือนครั้งที่เราเป็นเด็กท่านเป็นผู้ใหญ่
 
เหมาะสมที่สุดคือเราควรปฏิบัติต่อกันด้วยความเคารพและให้เกียรติแบบผู้ใหญ่ต่อผู้ใหญ่
 

 

 
หรือหากเราตามดูต่อไป เมื่อเราอายุ 35 ปี พ่อแม่อายุ 65 ปี ตอนนี้เราเป็นผู้ใหญ่เต็มตัว ในขณะที่พ่อแม่เป็นผู้สูงอายุ พ่อแม่ที่ชาญฉลาดควรรู้จักปล่อยวาง และภูมิใจในเรื่องที่ลูกทำ ซึ่งบัดนี้ลูกมิใช่เด็กอีกแล้วพวกเขาเป็นผู้ใหญ่เต็มตัวอายุ 35 ปีที่ต้องรับผิดชอบชีวิตตัวเองและรับผิดรับชอบการกระทำของตนเอง   รวมทั้งครอบครัวของตัวเอง
 
ผู้สูงอายุควรนั่งดูและคอยให้คำปรึกษา แต่จะก้าวล่วงนั้นมิได้