จะมีทางแก้ให้ลูกห่างทีวีได้อย่างไร หรือพ่อแม่ต้องไม่เปิดทีวีเลยขณะที่ลูกอยู่ และเราสามารถให้ลูกวัยนี้ดูทีวีหรือวีดีโอรายการดีๆ ได้ไหมคะ เด็กวัยไหนที่ระบบประสาทและสายตาของเขาพัฒนาได้สมบูรณ์จนสามารถดูทีวีได้คะ
คุณสุภาพรรณ เหล่าคง
สิ่งที่คุณแม่กังวลมี 2 เรื่อง คือหนึ่งเรื่องที่ลูกวัยขวบครึ่ง เขามีอาการเมื่อถูกขัดใจ เช่น ไม่ให้ดูทีวี เขาจะออกฤทธิ์ออกเดช เช่นร้องไห้ บางรายอาจจะรุนแรงถึงขนาดลงไปดิ้นกับพื้น
พฤติกรรมแบบนี้เป็นพฤติกรรมของวัยขวบครึ่งที่ถือว่าเป็นเรื่องปกติ เพราะเด็กวัยนี้ยังไม่มีความสามารถในการควบคุมอารมณ์ตัวเอง การที่พ่อแม่ช่วยสอนให้เด็กได้จัดการกับอารมณ์เหล่านี้ได้อย่างเหมาะสม จะเป็นตัวทำให้เด็กได้มีพัฒนาการในการควบคุมอารมณ์ที่ดีต่อไปในอนาคต
วิธีการที่สอนที่ดีที่สุดเมื่อลูกมีอาการเอาแต่ใจตัวเองด้วยการร้องไห้หรือลงไปดิ้นกับพื้น ออกฤทธิ์ออกเดช สามารถจะทำได้ 2 แบบ
แบบแรก ถือเป็นไม้นวม คือใช้วิธีไม่สนใจ คุณพ่อคุณแม่ย้ายไปทำกิจกรรมอย่างอื่น การที่เราหันเห ไม่สนใจ จะทำให้เด็กได้เรียนรู้ว่าพฤติกรรมนี้ไม่สามารถทำให้พ่อแม่ยอมตามได้ เขาก็จะเลิกพฤติกรรมอันนี้ไป แต่วิธีที่ผิดก็คือยอมตามใจ เพราะไม่อยากให้ลูกต้องร้องไห้ สงสารลูก เด็กจะเรียนรู้ว่าพฤติกรรมการออกฤทธิ์ออกเดชนี้ เป็นสิ่งที่ทำให้เขาได้ในสิ่งที่ต้องการ พัฒนาการด้านการควบคุมอารมณ์ก็จะไม่เกิดขึ้น
แบบที่ 2 เป็นไม้แข็งขึ้นนิดนึง ถ้าลูกยังคงออกฤทธิ์มากหลังจากที่เราพยายามที่จะไม่สนใจแล้ว เขายังไม่ยอมหยุด พ่อแม่มีอีกทางเลือก คือ ให้เด็กอยู่ในที่ใดที่หนึ่งจนกว่าเขาจะมีพฤติกรรมดีขึ้น เราอาจจะเรียกว่าเป็นการจัดเวลานอกให้กับเด็ก หรือที่เรารู้จักว่า time out วิธีการก็คือให้เด็กอยู่ในสถานที่เฉพาะ เช่น
อยู่ที่มุมห้องจนกว่าจะหยุดร้องไห้ แล้วพ่อแม่ถึงจะยอมให้เขาออกไปทำกิจกรรมต่างๆ ตามที่เขาสนใจต่อไป เวลาที่ใช้ควรเป็นเวลาสั้นๆ เพราะเด็กเล็กยังอดทนรอคอยในระยะเวลาที่ยาวนานไม่ได้ เช่น อาจจะเริ่มต้นโดยเวลาเพียง 1 หรือ 2 นาทีเท่านั้นก็พอเด็กก็จะได้เรียนรู้ว่าสิ่งที่เขาทำนั้นไม่ถูก เขาจะถูกลงโทษด้วยการให้อยู่ที่มุมใดมุมหนึ่งอยู่ ระยะหนึ่ง จนกว่าเขาจะเงียบ หรือจนกว่าจะถึงเวลาที่กำหนดไว้
การลงโทษแบบนี้จะดีกว่าการลงโทษด้วยการตี เพราะการตีนั้นหลายๆ ครั้งพ่อแม่จะทำด้วยความรู้สึกโมโห แล้วจะทำให้เด็กรู้สึกว่าเอ๊ะ..เขาทำอะไรผิดถึงต้องได้รับผลที่รุนแรง จะทำให้เด็กเก็บกดไปในทางน้อยใจหรือเสียใจในสิ่งที่เขารู้สึกว่าตัวเองไม่ได้ทำอะไรผิดมาก หรือในทางกลับกันอาจจะทำให้เด็กเป็นเด็กดื้อไม้ ไม่กลัวกับการถูก ตี เพราะฉะนั้นเราควรสอนให้เด็กรู้สึกถึงความสามารถที่จะควบคุมตัวเองดีกว่า
วิธีการที่ทำให้เด็กได้รู้ว่าตัวเองผิดโดยวิธีการนุ่มนวล จะช่วยทำให้เด็กได้เรียนรู้การที่จะพัฒนาความสามารถในการควบคุมอารมณ์ของตัวเองได้ดีกว่า
สำหรับประเด็นที่สองคือ เรื่องการดูทีวีของเด็กวัยขวบครึ่งว่าเหมาะสมหรือเปล่า หมอเองเห็นด้วยกับคุณแม่ที่กังวลว่าการที่เด็กวัยขวบครึ่งดูทีวีคงจะไม่เหมาะสม เพราะเด็กจะไม่สามารถพัฒนาสมาธิได้ ช่วงวัยนี้เป็นช่วงที่เด็กกำลังจะพัฒนาสมาธิให้เหมาะสมได้ ในรายการทีวีนั้นเราจะเห็นว่ามันจะเปลี่ยนภาพตลอดเวลา ซึ่งทำให้เด็กไม่สามารถที่จะมีสมาธิจดจ่อกับงานใดงานหนึ่งให้สำเร็จได้ เพราะฉะนั้นวัยขวบครึ่งไม่ใช่วัยที่ควรจะดูทีวี
อีกอย่างลูก ก็จะไม่ค่อยได้อะไรจากการดูทีวีมาก เพราะเด็กยังไม่มีความสามารถในการรับรู้ทางภาษาที่จะเข้าใจเรื่องราวในทีวี ส่วนใหญ่จะตื่นเต้นกับภาพที่เปลี่ยน เร็วๆ มากกว่า ทางที่ดีพ่อแม่ควรจะเลือกกิจกรรมอื่นๆ ที่เหมาะสมกับเด็กวัยขวบครึ่งให้ลูกมากกว่า
จาก: