พ่อแม่ควรรู้! วิธีดูแลเมื่อลูกเป็นโรคไมเกรนในเด็ก

พ่อแม่ควรรู้ ! วิธีดูแลเมื่อลูกเป็นโรคไมเกรนในเด็ก

อาการปวดหัวของลูก บางครั้งอาจจะไม่ใช่แค่การปวดธรรมดา เพราะเด็กก็สามารถเป็น ไมเกรน ได้เช่นกัน พ่อแม่จะดูแลลูกอย่างไรเมื่อ ลูกเป็นไมเกรน

ไมเกรน คือโรคปวดหัวชนิดหนึ่งที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถป้องกันและควบคุมอาการของโรคได้ คนที่ป่วยเป็นโรคนี้จะปวดหัวรุนแรงข้างใดข้างหนึ่งแบบตุบๆ คล้ายจังหวะการเต้นของหัวใจ บางรายมีอาการคลื่นไส้ อาเจียนร่วมด้วย สำหรับวัยเด็กอาการปวดหัวจะยาวนานกว่า 1 ชั่วโมง

ปวดหัวอย่างไร…เรียกว่าไมเกรน

“หนูปวดเหมือนหัวใจเต้นอยู่ในสมอง” หรือ “หนูรู้สึกเหมือนมีคนมาทุบตุบๆ ที่หัว” คำตอบของเด็กๆ ที่เป็นโรคไมเกรนขณะเล่าอาการให้คุณหมอฟังค่ะ ซึ่งบางคนอาจมีอาการ สายตาพล่ามัว มองเห็นแสงเป็นเส้นๆ หรือได้กลิ่นบางอย่างก่อนที่จะมีอาการปวดหัว อาการเหล่านี้เรียกว่า ‘อาการนำ’ ซึ่งเด็กที่โตพอรู้เรื่องแล้ว เขาจะรู้เวลาปวดหัวล่วงหน้าประมาณ 15 -20 นาที จากอาการนำนี้

คุณหมอเล่าว่า การวินิจฉัยโรคไมเกรนในเด็กทำค่อนข้างยาก เพราะเด็กๆ มักบอกอาการที่แน่นอนไม่ได้ ต้องใช้การซักประวัติอย่างละเอียด เพราะอาการปวดหัวสามารถเกิดได้หลายสาเหตุ เช่น ไข้หวัด ไซนัสอักเสบ ปวดฟัน สายตาสั้น ไข้สมองอักเสบ เนื้องอกในสมอง เป็นต้น

อาการปวดของโรคไมเกรนค่อนข้างทรมาน โดยเฉพาะเมื่อเกิดขึ้นกับเด็กวัยเรียน ที่เขาเริ่มปรับตัวให้เข้ากับสังคมในโรงเรียน ความเครียดส่งผลให้เด็กปวดหัวเป็นโรคไมเกรน ทำให้เด็กต้องการนอนพัก ไม่อยากพูด ไม่อยากทำงาน ถ้าเป็นบ่อยครั้งอาจส่งผลต่อการเรียน เช่น เรียนไม่ทันเพื่อน สุขภาพร่างกายแย่ลง

วิธีสังเกตเมื่อลูกปวดหัวไมเกรน

1. ลูกมักบ่นปวดหัว ทั้งที่ลูกมีสุขภาพร่างกายแข็งแรงและ ไม่มีปัญหาเรื่องสายตา
2. ปวดหัวบริเวณขมับ หรือหน้าผาก แต่ละครั้งนานเกิน 1 ชม.
3. ลูกบอกว่ามองเห็นแสงเป็นเส้นๆ หรือได้กลิ่นบางอย่าง ก่อนที่จะมีอาการปวดหัว
4. สมาชิกในครอบครัวมีประวัติเคยเป็นโรคไมเกรน
 

ปัจจัยเสี่ยง 

• การอยู่ในที่ชุมชนแออัด เสียงดัง 
• ร่างกายต้องปรับอุณหภูมิอย่างรวดเร็ว เช่น อยู่ในที่ร้อนแล้วไปสู่ที่มีอากาศเย็นอย่างฉับพลัน 
• การนอนหลับไม่เพียงพอ ซึ่งเด็กๆ ควรนอน 10-12 ชั่วโมงต่อวัน
• การไม่ได้กินอาหารเช้าซึ่งเป็นอาหารมื้อสำคัญที่สุด
• การกินอาหารบางชนิด เช่น ชีส ช็อกโกแลต ผงชูรส ของหมัก-ดอง กาแฟ 
• ภาวะความเครียดของเด็ก เช่น อยู่ในช่วงการสอบ ถูกตำหนิ มีปัญหาที่โรงเรีย

ดูแลลูกเมื่อลูกปวดหัวไมเกรน

“ในเด็กเราอยากให้เขาหายโดยธรรมชาติ ไม่อยากใช้ยารักษามากนัก แต่ถ้าปวดหัวรุนแรง ปวดบ่อย นอนพักแล้วยังไม่หาย ก็อาจต้องใช้ยาที่มีฤทธิ์ไม่แรงเกินไปสำหรับเด็ก เช่น ยาพาราเซตามอล ยาแก้แพ้บางชนิด ยาแก้เครียด ระยะเวลาขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์ค่ะ” คุณหมออรุณศรี อธิบายด้านการรักษาคุณหมอมีคำแนะนำเกี่ยวกับการดูแลเด็กที่ เป็นโรคไมเกรน ดังนี้

Take Care at Home

1. ถ้าลูกปวดหัวไม่รุนแรงนัก ให้เขานอนพักในห้องปรับอากาศหรืออากาศเย็นสบาย แล้วประคบน้ำแข็งบริเวณศีรษะ จะช่วยบรรเทาอาการปวดหัวได้โดยไม่ต้องกินยาค่ะ
2. ถ้าลูกมีอาการปวดหัวมากและปวดเป็นประจำ อาจให้ยาบรรเทาอาการปวดตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด ไม่ควร ซื้อยากินเองหรือกินยาเกินขนาน
3. ควรมีสมุดบันทึกประจำตัวคอยสังเกตกิจกรรมที่ลูกทำในแต่ละวัน เพื่อค้นหาปัจจัยเสี่ยงหรือสิ่งกระตุ้นที่ทำให้ลูกมีอาการ ปวดหัวไมเกรน เช่น เครียดจากการสอบ การกินอาหาร การพักผ่อนไม่เพียงพอ เป็นต้น
4. เมื่อลูกมีอาการที่ผิดปกติ เช่น ปวดหัวแล้วมีอาการชาตามร่างกาย หมดสติ หรือสิ่งผิดปกติอื่นๆ คุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกมาพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยอย่างทันท่วงทีค่ะ

Take Care at School

1. คุณพ่อคุณแม่ควรแจ้งให้คุณครูที่โรงเรียนทราบว่าลูกเป็นโรคไมเกรน เพื่อหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรม หรือเหตุที่จะทำให้ลูกมีอาการปวดหัวไมเกรน
2. เมื่อเด็กๆ รู้สึกปวดหัว คุณครูควรพาไปนอนพักในห้องเงียบๆ ถ้าเด็กปวดหัวมากอาจให้กินยาพาราเซตามอล หรือยาระงับ อาการปวดที่เด็กพกติดตัวมาโรงเรียนค่ะ
3. เฝ้าสังเกตเด็กๆ ที่มีอาการปวดหัวเป็นประจำ แล้วแจ้งผู้ปกครองทราบ เพื่อค้นหาสาเหตุและวิธีรักษาต่อไป รวมทั้งคอยติดตามอาการของเด็กที่เป็นโรคนี้จากสมุดบันทึกประจำตัวของเด็ก หรือจากคำบอกเล่าของคุณพ่อคุณแม่

พญ.อรุณศรี สันติธนานนท์ กุมารแพทย์ประสาทวิทยา โรงพยาบาลพญาไท 2